"Walk on the Wild Side" 

 Lou Reed (‘Transformer’)

      Ο Lou Reed  έχει κυκλοφορήσει κατά τη διάρκεια της ζωής του 44 singles στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όμως, μόνο το "Walk on the Wild Side" κατάφερε να πιάσει την υψηλότερη θέση του Hot 100 στα charts. Aν και λαμβάνοντας υπόψη τα θέματα που ασχολούνταν με το τραγούδι, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι θα ήταν το λιγότερο πιθανό από όλα τα υπόλοιπα singles για να πάρει μια τέτοια διάκριση. Όπως και να έχει όμως, το κομμάτι αυτό έχει επιζήσει για δεκαετίες και αναγνωρίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα κομμάτια του rock. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:

       Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο Reed ήταν πιθανώς μια μεγαλοφυΐα. Κατά τη διάρκεια των ημερών του ως τραγουδιστής / τραγουδοποιός / κιθαρίστας με τους Velvet Underground (VU), ήταν υπεύθυνος για μερικά από τα πιο εκπληκτικά πράγματα που έχουν ποτέ χαραχθεί στο βινύλιο. Όμως μετά τη διάλυση των Velvets, όπως λένε οι φήμες, o Lou Reed  “πιέστηκε” από τους γονείς του να γυρίσει σπίτι και να δουλέψει στο λογιστικό γραφείο του πατέρα του. Ευτυχώς όμως, οι ισολογισμοί δεν άργησαν να τον κουράσουν κι έτσι αποφάσισε να ξεκινήσει solo καριέρα. Πήρε μαζί του λοιπόν μερικά από τα τραγούδια των VU για την πρώτη του σόλο προσπάθεια. Το επώνυμο ντεμπούτο του καταγράφηκε στο Λονδίνο με πλήθος session μουσικών, οι οποίοι, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, δεν ήταν ακριβώς ‘σύμφωνοι’ με τη μουσική του. 

       To ‘Lou Reed’ ήταν ομολογουμένως, αν όχι μία καλλιτεχνική,  σίγουρα μία παταγώδης εμπορική αποτυχία. Ο ίδιος ο Reed αναγκάστηκε να το παραδεχτεί κι ήταν κάπως δυσαρεστημένος με την όλη κατάσταση. Έφτασε σε σημείο να σκέφτεται να τα παρατήσει. Οι παλιοί του «φίλοι», τα ναρκωτικά, του χτυπούσαν για άλλη μια φορά την πόρτα. Κάτι έπρεπε να γίνει και μάλιστα σύντομα. Κάτι σπουδαίο, δυνατό, πρωτοποριακό. Αυτό δεν ήταν άλλο παρά το project: Transformer ! Kι ήταν η ίδια του η εταιρεία, η RCA, που τον έσωσε…

       Για καλή του τύχη λοιπόν, η RCA είχε την φαεινή ιδέα, κάποιος να βοηθήσει τον Reed στη νέα του δισκογραφική απόπειρα.  Αυτός επρόκειτο να ήταν ένας μεγάλος οπαδός των Velvets – και προσωπικά του Lou - έχοντας καλύψει το White Light / White Heat στις ζωντανές του εμφανίσεις και έχοντας αποδώσει φόρο τιμής στη μπάντα στο άλμπουμ του Hunky Dory. Μιλάμε φυσικά για τον David Bowie ! Εκείνος ήταν τότε το μεγάλο ‘μπαμ’ της Εταιρείας, κάνοντας παράλληλα και το The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars . Έτσι προτάθηκε στον Bowie να παράγει το νέο άλμπουμ του Lou. Κι εκείνος όχι απλά προσφέρθηκε αλλά πραγματικά ενθουσιάστηκε !

      Ο Bowie πήρε μαζί του και τον κιθαρίστα του Mick Ronson - για μουσικό και για παραγωγή - αλλά και τον μηχανικό του Ziggy Stardust, τον έμπειρο Ken Scott,  για να παραγάγουν τον Transformer στα Trident Studios, στο Λονδίνο. Άρχισαν με όρεξη και πολλές πρωτοποριακές ιδέες τη δουλειά. Και το αποτέλεσμα εκπληκτικό: Το άλμπουμ ενσωματώνει τέλεια το πνεύμα της εποχής του Glam - αν και για τον Reed δεν ήταν μόνο αυτό το ζητούμενο. Μέσα σε πολύ λίγο χρόνο, ο Lou κυριολεκτικά ‘μεταμορφώθηκε’ από cult καλλιτέχνη λατρείας, σε διεθνή σούπερ σταρ. Οι ‘προσθήκες’ του Bowie σίγουρα δεν έβλαψαν, αλλά ήταν τα τραγούδια που έκαναν τις μόνιμες εντυπώσεις και κέρδισαν σε μεγάλο κοινό. Βέβαια ας διευκρινιστεί ότι το Τransformer διέφερε από το Ziggy προτείνοντας ένα λιτό και ρεαλιστικό θέμα. Αντί να απεικονίζει έναν πλασματικό κι ‘αποκαλυπτικό’ κόσμο της εποχής του διαστήματος, οι ιστορίες του Transformer ‘βυθίστηκαν’ στους δρόμους της πόλης της Νέας Υόρκης. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών το άλμπουμ κατέληξε να γίνει τo παγκόσμιο best seller του Reed. Κι όλα τα έγκυρα μουσικά περιοδικά το κατατάσσουν μέσα στα 50 -100 καλύτερα ροκ άλμπουμ όλων των εποχών !

      Αναμφίβολα, το μεγαλύτερο μερίδιο στην επιτυχία του άλμπουμ το είχαν δύο τραγούδια, τα οποία μάλιστα κυκλοφόρησαν μαζί σε single. Αυτά φυσικά είναι το “Perfect Day” και το "Walk on the Wild Side". Κι αν το πρώτο μπορεί να το χαρακτηρίσει κανείς, λυρικά και μουσικά, ως μια “συμβατική μπαλάντα”, μία από τις πιο αθώες συνθέσεις του καλλιτέχνη σχετικά με τη ρομαντική αγάπη – χωρίς να θέλουμε να το μειώσουμε καθόλου – για το δεύτερο τα πράγματα αλλάζουν. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα κομμάτι βγαλμένο από την ίδια την ψυχή-άβυσσο του Lou και τις “αμαρτωλές” καταβολές του παρελθόντος του. Mε μια μπασογραμμή που στοίχειωσε μια για πάντα όλο τον κόσμο της ροκ.

Walk on the Wild Side (1972)

        Μουσικά το κομμάτι βασίζεται σε ένα ζωντανό ρυθμό , που εναλλάσσεται από το C στο F. Το F παίζεται ως έκτη χορδή. Οι μουσικοί στο στούντιο ήταν κυρίως Βρετανοί κι ο Bowie επέμενε στο άρτιο αποτέλεσμα. Το χαρακτηριστικό μπάσο είναι έργο του μπασίστα Herbie Flowers. Ακούγεται ταυτόχρονα το ακουστικό και το ηλεκτρικό μπάσο του Herbie, με το δεύτερο μάλιστα παιγμένο δέκα νότες ψηλότερα από το πρώτο. Το μπάσο ήταν – για την ιστορία – ένα Fender Jazz Bass του ΄60, χωρίς τάστα.  Άψογος επαγγελματίας ο Flowers, δεν διεκδίκησε ποτέ τίποτε περισσότερο, αν και τότε πληρώθηκε μόνο με 34 λίρες !

        Aς αναφερθεί επίσης ότι κατά την ηχογράφηση ο ίδιος ο Bowie επέμενε να χρησιμοποιηθεί (στο βαρύτονο σαξόφωνο) ο Ronnie Ross. Αυτός δηλαδή που του μάθαινε να παίζει σαξόφωνο όταν ο ίδιος ήταν μόλις 12 ετών ! Ο Ronnie προσκλήθηκε χωρίς να ξέρει ότι θα ήταν κι ο David παρών στις ηχογραφήσεις. Όταν τον είδε κάποια στιγμή, ακολούθησαν συγκινητικές σκηνές.

      Στα backing vocals χρησιμοποιήθηκε  ένα γυναικείο τρίο, οι Thunderthighs.  Τρεις λευκές Αγγλίδες, οι Dari Lalou, Karen Friedman και Casey Synge. Η δουλειά τους τελείωσε μόλις σε είκοσι λεπτά, προσφέροντας τα αξέχαστα φωνητικά “Doo doo doo doo doo doo doo doo doo…”

        Όσο αφορά τον τίτλο:  Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Reed εμπνεύστηκε τον τίτλο από το βιβλίο του Nelson Algren, "A Walk on the Wild Side", του 1956. Ωστόσο κι αυτός ήταν παρμένος από ένα παλαιότερο τραγούδι, με τίτλο "The Wild Side of Life", ενός τραγουδιστή της country, του Hank Thompson. Επίσης δεν έχει καμιά σχέση με ένα τραγούδι του jazz σαξοφωνίστα Jimmy Smith,με τον τίτλο "Walk on the Wild Side".

       Το... πικάντικο μέρος του κομματιού αφορά φυσικά τους στίχους, που βασικά περιγράφουν μια σειρά ατόμων και τα ταξίδια τους στη Νέα Υόρκη. Τολμηροί για την εποχή τους, αποτελούν μία λακωνική αναφορά του συνθέτη για την κλίκα του Andy Warhol (τους λεγόμενους "superstars") που γνώρισε κατά καιρούς ο Reed στο στούντιο Factory του εκκεντρικού καλλιτέχνη.

Φαίνεται ότι ο Lou, κατά τη διάρκεια της ‘θητείας’ του στο ‘Εργοστάσιο’, διατηρούσε ένα είδος σημειωματάριου, γράφοντας τα αστεία πράγματα που έλεγαν ή έκαναν εκεί οι άνθρωποι. Αυτές οι συμπαθητικές - κατά τα άλλα - του παρατηρήσεις που μεταφέρθηκαν σε ιστορίες των μεταμορφώσεων αυτών των πρώην αναρχικών κι ήταν τελικά ρομαντικές και όμορφες από μόνες τους. Η αστική ποίηση του Reed ξεδιπλώθηκε σε όλο της το μεγαλείο σε όλο το ‘Transformer’ κι ειδικά σε αυτό το τραγούδι. Όπως είπε κάποτε ο ίδιος: "Σε κάθε τραγούδι που έγραψα στη ζωή μου, προσπάθησα να το προσεγγίσω συναισθηματικά. Όλα τα τραγούδια είναι προσανατολισμένα στο να προσπαθούν να προκαλέσουν ένα συναίσθημα και είναι πάντα γύρω από ένα είδος σύγκρουσης ".
          Έτσι λοιπόν το τραγούδι έχει από όλα:  Πόρνες, βαποράκια, τρανσέξουαλς, όλος ο "καλός κόσμος" της Νέας Υόρκης, εδώ ! Οι διάφοροι χαρακτήρες στο τραγούδι ( Holly, Candy, Little Joe, Jackie) ήταν όλοι, πέρα για πέρα, πραγματικοί άνθρωποι και μέρος του Factory, παίζοντας κατά καιρούς και σε διάφορες cult ταινίες του Andy, όπως τις “Trash” (1970), “Flesh” (1968) και “Heat” (1972). "Πάντα πίστευα ότι θα είχε πλάκα να παρουσιάσω στο κοινό χαρακτήρες που δεν έχουν αλλά ούτε και θα ήθελαν να έχουν γνωρίσει", έχει πει ο Reed. Έτσι, σε κάθε μια από τις πέντε στροφές του τραγουδιού, αναφέρεται και ένας τέτοιος χαρακτήρας.

         Έτσι στην πρώτη στροφή έχουμε την "Holly":

"Holly came from Miami F.L.A.
Hitch-hiked her way across the U.S.A.
Plucked her eyebrows on the way
Shaved her legs and then..."

Εδώ αναφέρεται στην Holly Woodlawn, μια τραβεστί από το Μαϊάμι.

         Η "Candy" της δεύτερης στροφής είναι η Candy Darling, μια τρανσέξουαλ ηθοποιός η οποία, σημειωτέον, εμφανίζεται σε ένα εξώφυλλο, σε single των The Smiths ("Sheila Take a Bow"). Ήταν επίσης η ίδια Candy με αυτή του τραγουδιού των VU, "Candy Says".

"Candy came from out on the island,
In the backroom she was everybody's darling,
But she never lost her head
Even when she was giving head..."

         O "Little Joe", παρακάτω, είναι το ψευδώνυμο του Joe Dallesandro, ηθοποιός κι αυτός, ίσως ο πιο γνωστός της παρέας:

"Little Joe never once gave it away
Ev erybody had to pay and pay
A h ustle here and a hustle there
New York City is the place..."

         Με το όνομα "Sugar Plum Fairy" αναφέρεται στον ηθοποιό Joe Campbell. Αυτός είχε παίξει στην ταινία "My Hustler" (1965), απ΄όπου του κόλλησε και στη ζωή του το παραπάνω παρατσούκλι και η ρετσινιά του "drug dealer":

"Sugar Plum Fairy came and hit the streets
Lookin' for soul food and a place to eat
Went to the Apollo
You should have seen him go, go, go..."

        Τέλος, ο Reed αναφέρεται και στην τελευταία στροφή σε μια τραβεστί: Την "Jackie", εννοώντας την Jackie Curtis, η οποία ήταν και ηθοποιός σε διάφορες ταινίες του Warhol:

"Jackie is just speeding away
Thought she was James Dean for a day
Then I guess she had to crash
Valium would have helped that bash..."

(Προφανώς ο Lou θα μπορούσε να κάνει αναφορά και σε πολλούς άλλους. Στο …’μπλοκάκι’ του θα είχε κι άλλους. Προφανώς θα... κρατήθηκε !)

      Το περίεργο της υπόθεσης είναι ότι το τραγούδι, έγινε μεγάλο hit και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ‘γλιστρώντας’​​από τη λογοκρισία, που εκείνο τον καιρό δεν αστειεύονταν καθόλου. Ειδικά το BBC τότε συχνά απαγόρευε αρκετούς δίσκους λόγω του "προσβλητικού" περιεχομένου τους. Για παράδειγμα, εκείνη την εποχή, το 1972, το "Hi, Hi, Hi" του Paul McCartney αφαιρέθηκε από τις λίστες αναπαραγωγής εξαιτίας των αναφορών του στο σεξ και τα ναρκωτικά. Είναι λοιπόν άξιον απορίας πώς τα κατάφερε το εν λόγω κομμάτι. Παρά τις αναφορές στην ανδρική πορνεία, τους τραβεστί, το στοματικό σεξ και τα ναρκωτικά, το τραγούδι δεν περικόπηκε. Ή θεωρήθηκαν αθώα περιστατικά ή ίσως η Επιτροπή του BBC απλά δεν καταλάβαινε τι ακριβώς εννοούσε ο Reed όταν τραγουδούσε.

      Κατάφερε έτσι να γίνει μεγάλη επιτυχία, μπαίνοντας στα Top 20, όπως ειπώθηκε, τόσο του αμερικανικού (Νο. 16) όσο και του αγγλικού chart (Νο. 10).
To περιοδικό Rolling Stone το έχει περιλάβει στον κατάλογό του με τα 500 σπουδαιότερα τραγούδια όλων των εποχών (Νο. 223)

     "Αν ήθελα να με θυμάται ο κόσμος για κάποιο τραγούδι, θα ήταν για αυτό", δήλωσε κάποτε ο Lou Reed, αναγνωρίζοντας κι ο ίδιος την αξία και τη δημοφιλία του αριστουργήματός του.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ