"Happy Birthday"
(STEVIE WONDER)
Η ιστορία ενός τραγουδιού
Εκατομμύρια κόσμος καθημερινά ακούει, τραγουδά, χορεύει, ποστάρει στο Fb, αυτό το χαρούμενο τραγούδι γενεθλίων. Όλοι μας ανεξαιρέτως. Λίγοι όμως - από τους μη Αμερικάνους - γνωρίζουν την σημασία και την ιστορία του κομματιού. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και το κομμάτι δεν είναι ένα ακόμη, χαρούμενο, παιδικό τραγουδάκι γενεθλίων. Ο Stevie Wonder αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά πιο ευφυής - αλλά και πιο αγωνιστής - απ΄όσο νομίζαμε.
"Happy Birthday" (1980)
Το κομμάτι είναι γνωστό και ως “Black version of Happy Birthday”. Είναι - όσο κι αν δεν του φαίνεται - αφιερωμένο στον Martin Luther King, Jr. (MLK) και συνδέεται με την δεκαπενταετή προσπάθεια του συνθέτη για τον καθορισμό μια εθνικής εορτής. Διαβάστε παρακάτω την ιστορία και θα καταλάβετε…
Ένα νεαρό αγόρι, ο Stevland Morris (για τον Stevie Wonder μιλάμε) ακούει για πρώτη φορά για τον M.L.K. το 1955, κατά τη διάρκεια του μποϊκοτάζ των λεωφορείων στο Montgomery. Επίσης, στην ηλικία των 15 ετών ευτύχησε να συναντήσει προσωπικά και να σφίξει το χέρι του ινδάλματος του. Δυστυχώς αργότερα, το 1968, όπως και πολλοί άλλοι Αμερικάνοι, έπεσε σε πραγματική κατάθλιψη, ακούγοντας για τη δολοφονία του εμπνευσμένου ηγέτη.
Στις 3 Απριλίου του 1968, ο King είχε πάει στο Tennessee για να συμπαρασταθεί στους αγωνιζόμενους Αφροαμερικανούς οδοκαθαριστές της πόλης, παρά τα απειλητικά τηλεφωνήματα που είχε δεχθεί. Εκείνη την ημέρα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε εκκλησία Βαπτιστών, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις απειλές, λέγοντας πως “ό,τι γίνει θα είναι θέλημα Θεού”. Την επόμενη ημέρα, την 4η Απριλίου, στις 6 το απόγευμα, ο MLK στεκόταν ακριβώς έξω από την πόρτα του δωματίου του, στον δεύτερο όροφο του ξενοδοχείου Lorraine. Μαζί του ήταν ο αιδεσιμότατος Jesse Jackson και ο μουσικός Ben Branch. Ξαφνικά ακούστηκε ένας πυροβολισμός. Ο King έπεσε κάτω χτυπημένος στο δεξί μάγουλο. Η σφαίρα είχε συντρίψει το σαγόνι του. Αιμόφυρτος είπε στον Branch: «Να παίξετε το “Take my hand, precious Lord” στην αποψινή συγκέντρωση, όσο πιο όμορφα μπορείτε». Μια ώρα αργότερα ξεψύχησε στο νοσοκομείο St. Joseph του Memphis. Ήταν μόλις 39 ετών. Αυτός που πυροβόλησε και σκότωσε τον King φέρεται – επίσημα τουλάχιστον – να ήταν ένας λευκός με το όνομα James Earl Ray.
Στην κηδεία του δημοφιλούς ηγέτη, στις 9 Απριλίου, η μεγάλη ερμηνεύτρια - γνωστή κι ως "The Queen of Gospel" - Mahalia Jackson, τραγούδησε, όπως ήταν αναμενόμενο το αγαπημένο του τραγούδι:
Mahalia Jackson - Take My Hand, Precious Lord (1953)
Ο νεαρός Wonder, το άκουγε κι αυτός και θλιβόταν βαθύτατα. Ταυτόχρονα άκουγε, όπως και πολλά εκατομμύρια Αμερικάνων, την μαγνητοφωνημένη ομιλία του MLK, που παιζόταν στα ηχεία, κατά τη διάρκεια της κηδείας και ριγούσε: “Αυτό τον καιρό σκέφτομαι πού και πού τον θάνατο και την κηδεία μου και αναρωτιέμαι τι θα ήθελα να ακουστεί τότε ”…, κλείνοντας: “Θα 'θελα να ειπωθεί ότι ο Martin Luther King προσπάθησε να αγαπήσει τους άλλους. Θα 'θελα να μπορείτε να πείτε εκείνη τη μέρα ότι ο Martin Luther King νοιάστηκε να ταΐσει τον πεινασμένο, να ντύσει τον γυμνό, να κάνει συντροφιά στον φυλακισμένο. Θα 'θελα να μπορείτε να πείτε ότι ο Martin Luther King πάσχισε να αγαπήσει και να υπηρετήσει τον άνθρωπο".
Αυτό ήταν. Κάτι άλλαξε από εκείνη την ημέρα μέσα του. Αμέσως συλλαμβάνει μια ιδέα που θα την υποστηρίξει με όλες τους τις δυνάμεις για τα υπόλοιπα 15 και πλέον χρόνια, ένας στόχος ζωής: Να κηρυχθεί επίσημη εθνική εορτή και αργία (Official Martin Luther King, Jr. Day) η ημέρα γενεθλίων του MLK., που ήταν η 15η Ιανουαρίου. Η ιδέα απέκτησε γρήγορα ορμή, αλλά θα χρειαστούν χρόνια ακούραστης προσπάθειας για να περάσει ο νόμος. Κι αυτό, κυρίως, λόγω της αντίθεσης από ανθρώπους, όπως ο γερουσιαστής Jesse Helms, ο οποίος λίγο πολύ περιέγραφε τον King ως "παράνομο κομμουνιστή".
Άρχισε λοιπόν να οργανώνει happenings, περιοδείες ολόκληρες, ομιλίες σε όλη τη χώρα, όλα προσανατολισμένα σ΄αυτόν τον σκοπό. Ο κόσμος ενθάρρυνε αλλά μάταια. Οι συνθήκες ήταν όλες εναντίον...
Με αυτά και μ' αυτά, πέρασαν σχεδόν 10 χρόνια χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ο Wonder όμως συνέχιζε απτόητος να ευαισθητοποιεί το κίνημα και να ασκεί πολιτική πίεση για την αναγνώριση της αργίας. Συσπειρώθηκε με τη χήρα του MLK, την Coretta Scott King. Προγραμμάτισε μια περιοδεία τεσσάρων μηνών, αυτή τη φορά με υψηλούς στόχους αλλά και παρουσίες. Ο Bob Marley αρχικά είχε ανακοινωθεί να είναι ο "άσος στο μανίκι" του Wonder, αλλά η ασθένειά του - αυτή που τελικά θα τον σκότωνε - κατέστησε αυτό αδύνατο. Αντ' αυτού, τον αντικατέστησε τελευταία στιγμή ο ποιητής και τραγουδοποιός "Gil" Scott-Heron. Η περιοδεία τελικά ήταν γεμάτη από απροσδόκητα γεγονότα, συμπεριλαμβανομένου της δολοφονίας του John Lennon, όταν και ο Wonder έπρεπε να κάνει την μακάβρια ανακοίνωση από σκηνής:
Φτάνοντας στο προκείμενο, ο Wonder, από καιρό, είχε συνειδητοποιήσει ότι ήταν καιρός να κάνει κάτι πιο... ριζοσπαστικό. Μουσικός ήταν. Τραγουδοποιός. Τι το καλύτερο από το να μεταδώσει το μήνυμα σε όλον τον κόσμο μέσα… από ένα του τραγούδι ! Πώς δεν το σκέφτηκε νωρίτερα; Έτσι λοιπόν κάθισε κι έγραψε αυτό το καταπληκτικό και πιασάρικο κομμάτι, ως μέσο... "προπαγάνδας" !
Το κομμάτι ηχογραφήθηκε, στα τέλη του 1979, στα Wonderland Studios (Los Angeles), με όλα τα όργανα - ποια όργανα δηλαδή, του έφτανε απλώς το αγαπημένο του keyboard synthesizer - παιγμένα από τον ίδιο. Κυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά μαζί με το υπέροχο άλμπουμ Hotter than July, στα τέλη Σεπτέμβρη, από τη Motown. Ακόμη και πάνω στον δίσκο - κι ειδικά στο εσώφυλλο - ήταν εντελώς προσηλωμένος στο στόχο του. Κάτω από μια φωτογραφία του MLK, έγραφε ένα μήνυμα, τελειώνοντας ως εξής:"Join me in the observance of January 15, 1981 as a national holiday. (Stevland Morris a/k/a Stevie Wonder").
Με την τεράστια επιτυχία του άλμπουμ, και ειδικά τη δημοφιλία του συγκεκριμένου τραγουδιού, τα πράγματα τώρα γινόταν όλο και πιο εύκολα. Εκατομμύρια κόσμος άκουγε και τραγουδούσε το τραγούδι κι αγόραζε τον δίσκο. Όλοι, ακόμη και τα παιδιά, μάθαιναν την ιστορία και το μήνυμα που ήθελε να περάσει ο δημιουργός του. O ίδιος ο Wonder θα προβάλει τις θέσεις του ενώπιον του Κογκρέσου, το 1983. Από τότε, μια πιο μετριοπαθής ηγεσία στη χώρα έδειχνε προς την σωστή έκβαση του θέματος. Έτσι, τελικά, στις 2 Νοεμβρίου του 1983, ο Πρόεδρος Ronald Reagan υπέγραψε το επίμαχο νομοσχέδιο . Η πρώτη όμως επίσημη αργία θα εορταζόταν στις 20 Ιανουαρίου 1986. Έκτοτε καθιερώθηκε να εορτάζεται κάθε χρόνο, την τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου. Ο μεγάλος σκοπός είχε επιτευχθεί. Ο μεγάλος ακτιβιστής Stevie θα μπορούσε πλέον να είναι ήσυχος. Για το παραπάνω θέμα είχε πει: "Σαν καλλιτέχνης, ο σκοπός μου είναι να μεταδίδω το μήνυμα που μπορεί να βελτιώσει καλύτερα τη ζωή όλοι μας. Θα ήθελα να σας ρωτήσω για μια στιγμή, αν θέλετε, να είστε σιωπηλοί και απλά να σκεφτείτε και να ακούσετε στο μυαλό σας τη φωνή του Martin Luther King".
Εκείνη την σημαδιακή ημέρα λοιπόν, την 20ή Ιανουαρίου 1986, ο Stevie Wonder συγκέντρωσε πολλά μεγάλα ονόματα της μουσικής για μια πανηγυρική εκδήλωση-αφιέρωμα στον MLK και στην μεγάλη επίτευξη του στόχου. Μεταξύ αυτών και οι Diana Ross, Elizabeth Taylor, Quincy Jones, Eddie Murphy, Gregory Hines. Ας σημειωθεί ότι παρέστη και τραγούδησε κι ο Bob Dylan το “I Shall Be Released,” αλλά και το “Blowin’ in the Wind”, παρέα με τους Peter, Paul and Mary – πρώτη φορά μαζί τους επί σκηνής. Η γνωστή και ως “All-Star Celebration” μεταδόθηκε στην τηλεόραση, καθηλώνοντας εκατομμύρια Αμερικάνους στις οθόνες τους.
Happy Birthday - All-Star Celebration (1986)
Ο Stevie Wonder συνέχισε να τραγουδάει – σε κάθε live - το τραγούδι, το οποίο έχει επικρατήσει ως “ύμνος των πολιτικών δικαιωμάτων” και ως εορτασμός της ελπίδας, ιδιαίτερα μεταξύ των Αφροαμερικανών. Δεν εφησυχάζει όμως ! Συνεχίζει όμως να “τον τρώει το σαράκι”, απ΄τη μια, της μουσικής κι απ΄την άλλη, των κοινωνικών αγώνων.
Happy Birthday – Stevie Wonder (live)
Κάθε φορά λοιπόν που θα ακούτε το "Happy Birthday" θυμηθείτε - και - τα παραπάνω... Είναι κάτι παραπάνω από ένα – ακόμη – τραγούδι γενεθλίων !
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου