RICHIE HAVENS

A Gentle Soul

Ποτέ δεν εγκατέλειψε την πεποίθησή του ότι η μουσική είναι μία δύναμη για κοινωνική αλλαγή. Πηγαίνοντας στο Greenwich Village, τον παράδεισο των καλλιτεχνών έγινε φίλος με τον Fred Neil και αναπόσπαστο κομμάτι της εναλλακτικής κουλτούρας, παρουσιάζοντας ποίηση και αναπτύσσοντας το αξιοσημείωτο στυλ του στο παίξιμο της κιθάρας, με την καινοτόμα τεχνική του open tuning. Με την ζεστή, σπηλαιώδη φωνή του και το γούστο του για ασυνήθιστες συνθέσεις. Ένας δυναμικός ερμηνευτής, που ειδικευόταν να διασκευάζει με λαμπρό τρόπο γνωστά κομμάτια. Αξιοσέβαστος ζωγράφος, συγγραφέας και γλύπτης επίσης, είχε μεγάλη δυναμική στις live εμφανίσεις του. Εξερεύνησε διαφορετικά μουσικά είδη, όπως η folk, τα blues, η jazz, τα gospel, η soul και η rock και αυτό μπορεί να ακουστεί στους πολλούς δίσκους που ακούραστος συνέχισε να βγάζει μέχρι το 2008, όταν η υγεία του κλονίστηκε. Ο νέγρος τροβαδούρος της folk που άνοιξε το φεστιβάλ του Woodstock, σίγησε το 2013 σε ηλικία 72 χρόνων. Οι στάχτες του σκορπίστηκαν στον ουρανό πάνω από το Bethel Woods, όπου έλαβε χώρα το θρυλικό φεστιβάλ. Εδώ θα προσπαθήσουμε να δούμε μερικούς από τους πρώτους δίσκους του καλλιτέχνη που αν και νέγρος, ξεφεύγει από την πεπατημένη, αποτελώντας μία κατηγορία μόνος του.

Mixed Bag (Verve Forecast FT/FTS 3006) 12/66

Εδώ είναι ένας νέος τραγουδιστής, ο οποίος έχει αρκετά φωνητικά και ερμηνευτικά χαρίσματα για να τον αναδείξουν στην πρώτη κατηγορία των urban folk τραγουδιστών. Ευλογημένος με μία πλούσια, ελαφρώς βραχνή βαρύτονη φωνή, o Havens είναι ένας εξαιρετικά συγκινητικός παρουσιαστής, που πείθει εξίσου ερμηνεύοντας ένα τρυφερό ερωτικό τραγούδι, όσο και μία δημόσια καταγγελία της κόλασης του πολέμου ή του ρατσισμού. Εάν είχε ποτέ τραγουδήσει blues, πιστεύω ότι θα έκανε μεγάλη αίσθηση, αλλά δεν το έκανε-τουλάχιστον όχι σε αυτόν τον δίσκο. Το Mixed Bag περιέχει κυρίως σύγχρονα τραγούδια του καθώς και άλλα-κάποια καλά, κάποια αδιάφορα. To άλμπουμ αυτό καυχιέται για άριστα τραγούδια, όπως το "High Flying Bird" ή το "Handsome Johnny". Τα ακομπανιαμέντα των ηλεκτρικών οργάνων είναι ευρηματικά σε είδος και ρυθμό. Αν και ο Havens είναι νέγρος (από τον τομέα Bedford-Stuyvesant του Μπρούκλιν) δεν μπορεί να μπεί στην ταμπέλα "Negro Singer". Το υλικό του πηγαινοέρχεται συνεχώς από τα μελανόλευκα σύνορα. Δεν μιμείται κανέναν, είναι ο ίδιος μία κατηγορία μόνος του. Είμαι σίγουρος ότι μπορούσε να τραγουδήσει οτιδήποτε ήθελε.

Three Day Eternity

Μοναδική φιγούρα της folk σκηνής του Greenwich Village, όχι μόνο για τo ότι είναι μαύρος, αλλά και για την τραχιά φωνή του και την μοναδική open-tuned κιθάρα του. Η μουσική του επίσης έλαβε μία χροιά jazz, περισσότερο κάτι σαν του Tim Hardin (γνωστός για την προτίμηση σε jazz μπάντα) και στον δίσκο πετυχαίνει να είναι επίσης τόσο ευέλικτος. Η ηχογραφήσεις του δεν είναι τόσο ενδιαφέρουσες, όσο είναι το στυλ και η προσωπικότητά του ωστόσο, κυρίως επειδή ποτέ δεν ήταν πολύ στο πεδίο του τραγουδοποιού. Σε αυτό το πιό ΄ακουσμένο΄ άλμπουμ του, οι διασκευές ΄τρώνε΄ τα ορίτζιναλ κομμάτια, πράγμα πολύ κακό, επειδή το jazzy "Adam" με την έξυπνη συνοδεία ηλεκτρικού πιάνο, το αέρινο "Three Day Eternity" και το δυνατό αντιπολεμικό "Handsome Johhny" είναι όλα πολύ καλά. To καλύτερο τραγούδι ωστόσο, δεν είναι του Havens, αλλά κάτι που δεν είχε ηχογραφηθεί πιό πριν-το "Follow" του Jerry Merrick, ένα ποιητικό έπος με συμβολισμό αντάξιο του Dylan, ένα τραγούδι που ανυψώνεται παρά το όχι καλό μπάσο. Πολλές από τις διασκευές είναι λαμπρές. Για να ονομάσω δύο, ο Havens δίνει δυναμικές ερμηνείες στο "Morning, Morning" των The Fugs και στο "Can't Make It Anymore" που γράφτηκε από τον Gordon Lightfoot.

Can't Make It Anymore

Αλλά η εξάρτηση από τραγούδια άλλων έχει τελικά το αντίτιμό της, καθώς το άλμπουμ αρχίζει με την πιό συχνή διασκευή της εποχής το "High Flying Bird" και κλείνει με κλασικά των Dylan και Beatles, αφήνοντας τα ορίτζιναλ στη μέση.

Somethin' Else Again (Verve Forecast FTS 3034) 10/67

Τα στυλ και οι διαθέσεις του Havens είναι ακόμη πολύ μπερδεμένα, αλλά τώρα ο εκλεκτισμός φαίνεται να δουλεύει βάσει μίας σύνθεσης. Το άλμπουμ έχει σημεία από τον ήχο της Motown, της folk, από raga, Latin και θρησκευτικές ψαλμωδίες αναμιγμένα μαζί. Πηγαίνοντας από το ένα κομμάτι στο άλλο μπορεί να προκαλέσει προβληματισμό.

Inside of Him

Κάτι από τον ενθουσιασμό που δημιουργείται σε μία εμφάνιση του Havens υπάρχει μέσα σε αυτό το άλμπουμ. Θα ήταν άδικο να κατηγοριοποιήσουμε την μουσική του και το μόνο επίθετο που έρχεται αυτομάτως στο νού είναι "εκλεκτικός". Έξι από τις επιλογές είναι ορίτζιναλ του Havens ή προσαρμογές. Ανάμεσα στα τραγούδια που κάνει από άλλους καλλιτέχνες είναι το "Maggie's Farm", στο οποίο (λέω αυτό με το ρίσκο να βεβηλώσω ένα είδωλο) σχεδόν καπελώνει το ορίτζιναλ. Οι στίχοι του Havens είναι βαθιά προσωπικοί και αντανακλούν μία αξιοσημείωτη ωριμότητα που βρίσκεται μόνο σε μία χούφτα από μοντέρνους τραγουδοποιούς. Ο Jeremy Steig ηγέτης ενός γκρουπ που έχουμε μιλήσει από αυτό το μπλογκ τους Jeremy and the Satyrs, προσθέτει μία ελαφριά jazz γεύση στο άλμπουμ με το διακριτικό και γευστικό παίξιμο του φλάουτου.

Sugar Plum

Ο Havens κατέχει την αξιοζήλευτη ικανότητα να αιχμαλωτίζει τα συναισθήματα του κοινού. Τα βαθιά συναισθήματα που όλοι μας κατέχουμε στον ίδιο βαθμό.

The Richie Havens Record (Douglas SD 779) 4/68

Οι φίλοι του Richi Havens θα λατρεύουν αυτή την συλλογή από τις πρώιμες ηχογραφήσεις του (1963-1965). Αυτό το LP είναι στην ουσία demos που έγινε ηχογράφηση πάνω τους, που αν και κατανοητά ο ίδιος ο Havens δεν συμφώνησε να γίνει κάτι τέτοιο, το αποτέλεσμα πράγματι μόνο κακό δεν είναι. Όπως πολλοί άλλοι πριν από αυτόν, ο Richie ηχογράφησε μερικά sessions πριν την άνοδό του στην δημοφιλία. Όπως οι δύο προηγούμενοι δίσκοι του είναι μία συλλογή από καλά και μη κομμάτια, που κρατούνται μαζί αρχικά με την φωνή του Havens που βρίσκω πολύ συναρπαστική.

It Hurts Me

Σαν πολλούς άλλους urban folk τραγουδιστές, δεν κρίνει σωστά τους περιορισμούς γι'αυτόν και συχνά επιλέγει υλικό μη κατάλληλο γι'αυτόν. Όλα τα κομμάτια δείχνουν ένα δυνατότερο soul-gospel-blues προσανατολισμό από ότι τα επόμενα άλμπουμ του θα ακολουθούσαν. Αυτό το άλμπουμ κρίνεται συλλεκτικό γιά όλους τους φαν του καλλιτέχνη.

Richard P. Havens, 1983 (Verve FTS 3047-2) 11/68

Αυτό το επεκτεινόμενο σετ αποτελούμενο από 2 δίσκους είναι το αριστούργημα του Havens και τον βρίσκει στα πιό ψυχεδελικά του. Είναι μία συνέχεια του προκατόχου του Something Else Again στο οποίο βρίσκεται να πειραματίζεται με εξωτικά όργανα που αποτελεσματικά στολίζουν τα εξώφυλλα κάποιων δίσκων του, όσο και το δικό του folk-rock υλικό. Παρουσιάζοντας guests συμπεριλαμβανομένου του κιθαρίστα Bruce Langhorne (την έμπνευση του "Mr Tambourine Man"), τον παίκτη του σιτάρ Collin Walcott, τον Stephen Stills στο μπάσο και τον ντράμερ Skip Prokop από τους ομόσταυλους the Paupers, το άλμπουμ σίγουρα περιέχει ένα ποικιλόμορφο γκρουπ τραγουδιών, των οποίων τα χαρακτηριστικά είναι αντανακλάσεις των παικτών που λαμβάνουν μέρος. Τα καλύτερα κομμάτια τείνουν να είναι τα ορίτζιναλ του Havens, που κυμαίνονται από δυνατά ("Stop Pulling And Pushing Me", "Just Above My Hobby Horse's Head") σε μυστικιστικά ("Indian Rope Man", "Putting Out the Vibration", "Hoping It Comes Here"), σε στοχαστικά ("For Havens' Sake", "What More Can I Say, John?", "The Parable of Ramon").

For Havens' Sake

Αν και κάποιες από τις διασκευές είναι ενδιαφέρουσες-το "I Pity the Poor Immigrant" του Dylan και το "Priests" του Leonard Cohen για παράδειγμα-το άλμπουμ επίσης εκθέτει μία ώριμη εμμονή με τους Beatles, που εκφράζεται από την ενσωμάτωση από ένα τραγούδι των Lennon-McCartney σε κάθε μία από τις 4 πλευρές. Το τελευταίο μισό του 2ου δίσκου περιέχει live στο Santa Monica Civic Center το καλοκαίρι του 1968. Ενώ οι ερμηνείες του των "A Little Help From My Friends" και του "Wear Your Love Like Heaven" είναι μόνο μέτριες, το ποτ-πουρί του "Run Shaker Life/Do You Feel Good?" είναι τρομερό και εξυπηρετεί ως μία πρώτη ματιά της καθηλωτικής του παρουσίασης στο Woodstock τον επόμενο χρόνο.

Run Shaker Life/Do You Feel Good?

Αν και οι κριτικοί της μουσικής του '60 θα το έδειχναν ως ένα παράδειγμα υπερβολής της δεκαετίας, αυτό το 'υπερβολικό΄ σετ των δίσκων ίσως είναι ο λόγος που νέοι ακροατές ελκύονται από τον Havens.

Electric Havens (Laurie SD 780) 11/68

Αν και δεν είναι το συνεκτικό έργο τέχνης που είναι το 1983, "ραμένα" μαζί (όπως φαίνεται) από διάφορες κόπιες, τα μεμονωμένα τραγούδια είναι έγκυρα κομμάτια ενός Havens που κάνει στροφή 180 μοιρών. Το "Oxford Town" είναι ένα ιδιαίτερα καλό κομμάτι, όπως επίσης και το "My Own Way" της Buffy Sainte Marie.

I'm A Stranger Here

Ένας συνοπτικός σχολιασμός του άλμπουμ αυτού θα μπορούσε να είναι ότι είναι έντονο όπως τα αρχικά του άλμπουμ.

Stonehenge (Stormy Forest SFS 60001) 1970

Νομίζω ο Havens είναι τέλειος και παραμένει έτσι όπως από τότε που τον πρωτοάκουσα. Αν και όπως στα προηγούμενα άλμπουμ του υπάρχει κάποιο είδος 'πατέντας' σε όλα, ποτέ δεν είναι προβλέψιμος. Έχει το δικό του στυλ να διασκευάσει το "I Started A Joke" των Bee Gees και το "Baby Blue" του Dylan. Εδώ βρίσκεται το μακρύ, μονότονο, στο περισσότερο μέρος του instrumental "Shouldn't All the World Be Dancing" και μία μικρή μπαλάντα "It could Be the First Day", όπως και το "Prayer" ένα δυνατό, όμορφο κομμάτι.

It could Be the First Day

Παρακαλώ όσους είναι ουδέτεροι σχετικά με τον Havens να ακούσουν αυτόν τον δίσκο. Ίσως η ελκυστικότητά του δεν είναι παγκόσμια, αλλά θεωρώ τον Havens ανάμεσα στους καλύτερους ερμηνευτές του καιρού του.

The Great Blind Degree (Stormy Forest SFS 6010) 1972

Τα τραγούδια εδώ είναι όλα αφιερωμένα από διάφορες απόψεις στο χάσμα των γενεών. Ένα θέμα που παράγει δυνατές αντιδράσεις από τους περισσότερους ανθρώπους. Αλλά το ήπιο, ατάραχο τραγούδισμα σε αυτό τον δίσκο με αφήνει λίγο μπερδεμένο και τελικά λίγο βαριεστημένο. Ο Havens σίγουρα εξαφανίζει την σύγκρουση του James Taylor στο "Fire and Rain", με την μη κατάλληλη jazzy προφορά του.

Teach Your Children 

Όπως έλεγε το American Record Guide το 1972 "σε αυτό τον δίσκο υπάρχουν ορισμένες υπερβολικά περίπλοκες ενορχηστρώσεις με όχι τόσο καλά έγχορδα και ελάχιστες στιγμές τραγικής κλάψας".

Portfolio (Stormy Forest SFS 6013)1973

Κάθε ένα από τα άλμπουμ του Havens φαίνεται να ακολουθεί την ίδια πατέντα. Εννέα τραγούδια, από τα οποία τα επτά είναι μικρά και τα δύο μεγάλα. Τα πιό μεγάλα σε διάρκεια είναι αδιαφιλονίκητα πολύ προσεγμένες διασκευές, στην περίπτωση αυτή το "What's Going On" του Marvin Gaye (πιστό στο ορίτζιναλ αλλά με την τραχιά θαυμάσια φωνή του Havens) και ένα τραγούδι του Leon Russel.

I Know I Won't Be There

Ως συνήθως πίσω του βρίσκεται ένα ολοκληρωμένο και δομημένο backing γκρουπ-ηλεκτρική κιθάρα, ακουστική, μπάσο. Υπάρχει κάτι καθησυχαστικό και αυθεντικό στον Havens, παθιασμένος χωρίς να γίνεται ηθικολόγος, παραδοσιακός αλλά ποτέ πεζός.

Μετά από αυτούς τους δίσκους συνέχισε την δισκογραφική δουλειά ως το 2008. Μετά έκανε κάποιες live εμφανίσεις μέχρι το 2010 που αποσύρθηκε επίσημα για λόγους υγείας. 

Richie Havens, One-of-A-Kind.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ