EDUARDO BORT

 Spanish Progressive Rock

Ο Eduardo Bort ξεκίνησε να γράφει το θρυλικό πρώτο του άλμπουμ στη Βαλένθια, την πατρίδα του, το 1973. Ωστόσο, το μουσικό του υπόβαθρο ήταν ήδη πολύ εκτεταμένο. Είχε ωριμάσει σε εκατοντάδες παραστάσεις στις αίθουσες συναυλιών της Βαλένθια και Ίμπιζα στη δεκαετία του εξήντα, με μπάντες όπως οι Los Exciters (η πρώτη μπάντα που ήρθε στο νησί με ηλεκτρικές κιθάρες), οι Los Bodgies ή οι La Oveja Negra. Είχε προσπαθήσει να ηχογραφήσει στη Μαδρίτη, αλλά η μουσική του ήταν πολύ προχωρημένη για την τρομακτικά υποτυπώδη μουσική βιομηχανία της χώρας του. Δημιούργησε την μπάντα Out με την οποία έπαιξαν σε Παρίσι και Λονδίνο, αλλά ποτέ κάτι από αυτά που έπαιξαν δεν είδε το φως της δημοσιότητας. Γεμάτος προβλήματα και απογοητεύσεις αποφάσισε να επιστρέψει στη Βαλένθια και να ξεκινήσει από την αρχή. Ο Bort ήταν ξεκάθαρος ότι επρόκειτο να παίξει χωρίς δεσμεύσεις ή συμβάσεις. Ότι δεν υπάρχει εμπορική μουσική.

Cuadros De Tristeza (Pictures of Sadness) (1975)

Είχε μια τεράστια εμπειρία: είχε δουλέψει στα πιο σημαντικά ευρωπαϊκά στούντιο, είχε παίξει με σπουδαίους μουσικούς και ήξερε πώς να παίξει στις πιο σύνθετες παραγωγές. Και, με αυτή την ιδέα, άρχισε να εργάζεται στο σπίτι του στη Βαλένθια.
Πηγή έμπνευσης ήταν ο HP Lovecraft και, ειδικότερα, οι υπέροχες ιστορίες του Αγγλο-Ιρλανδού μυθιστοριογράφου Lord Dunsany. Μία από αυτές το Idle Days on the Yann, ένα θεμελιώδες κομμάτι φανταστικής λογοτεχνίας, εντυπωσίασε πολύ τον Eduardo Bort.
Προσπάθησε να αναδημιουργήσει με τη μουσική του τα θαυμάσια μέρη του ποταμού Yann. Αυτή η πρώτη σύνθεση, Yann, είναι η αφετηρία του άλμπουμ Eduardo Bort.

Paseando Sobre La Hierba (Walking On The Grass) (1975)

Καθώς η δουλειά διαμορφώθηκε, ο Eduardo ασχολήθηκε με το να αναζητά τους συμπαίκτες του. Ήταν πολύ απαιτητικός με τις συνθέσεις του, δεν παραδεχόταν εύκολα μουσικό. Ο παίκτης των keyboards ήταν το μικρότερο από τα προβλήματα-είχε τον Jose Soriano, τον οποίο είχε προσλάβει για την προηγούμενη μπάντα του, τους Out και με τον οποίο είχε κάνει πολλές πρόβες μαζί. Απλώς έπρεπε να ωθήσει τον Soriano προς τις συνθέσεις του, καθώς μόνο με αυτές μπορούσαν να βρουν ήχους που να περιγράφουν περιγραφικά περάσματα όπως αυτά που είχε στο μυαλό του. Η στρατολόγηση του υπόλοιπου συγκροτήματος δεν ήταν εύκολη, η μουσική σκηνή της Βαλένθια εκείνης της εποχής δεν είχε να προτείνει κάτι τόσο υψηλό και φιλόδοξο. Αλλά τους βρήκε και όχι μακριά από το σπίτι: ο γείτονάς τους Marino Hernandez, μπασίστας εκπαιδευμένος στην jazz και ο οποίος συνεργάστηκε με τον ντράμερ Vicente Alcaniz, με τον οποίο ο Eduardo συντονίστηκε αμέσως: «Ο τρόπος του να παίζει τα τύμπανα ήταν πολύ ξεχωριστός" έλεγε. "Ο τρόπος παιξίματος του ήταν τόσο προσωπικός, ώστε μόλις ακούσεις καταλαβαίνεις ποιός παίζει. Γνώρισα μόνο κάποιον σαν αυτόν και ήταν ο Keith Moon, ντράμερ των The Who, παρόλο που μου άρεσε πολύ περισσότερο ο Vicente"!!.
Ένα ισόγειο στην περιοχή Campanar φιλοξένησε εκατοντάδες ώρες πρόβες, δοκιμάζοντας διαφορετικές ρυθμίσεις, οι οποίες καταγράφηκαν σε ένα διπλό Revox που έφερε ο Bort από την Ελβετία. Ο Juan Beltran Pilato εντάχθηκε στο σχήμα, ένας άλλος παθιασμένος με τον Lovecraft, ο οποίος ακούγοντας το πρώτο demo του Cuadros de Tristeza ("Pictures of Sadness"), ερωτεύτηκε το κομμάτι και προσφέρθηκε να είναι ο στιχουργός. Βγήκαν λοιπόν τα πρώτα αποτελέσματα, τα οποία ο Bort αποδέχτηκε πρόθυμα. Συμμετείχε τόσο πολύ στη μουσική που δυσκολευόταν να γράψει τους στίχους, έτσι η άφιξη του Juan Beltran ήταν προνοητική. Τα πνεύματα του Lovecraft και του Λόρδου Dunsany ήταν παρόντα σε όλες τις συγγραφές.

Pensamientos 2 (Thoughts 2) (1975)

Μετά από λίγο, η αρχική ηχογράφηση του πρώτου άλμπουμ του Yann ολοκληρώθηκε και η μπάντα ήταν έτοιμη να μεταβεί στο στούντιο. Τα τραγούδια που έγραψαν στην ταινία Revox ήταν τα "Pensamientos 1" και "Pensamientos 2" (Thoughts 1 και Thoughts 2), η μουσική από τον Bort και οι στίχοι του Juan Beltran, το "Paseando sobre la hierba" (Walking on the Grass), που συνέθεσε ο Marino Hernandez και τραγούδησαν με τις τέσσερις φωνές.
To Yann, το αγαπημένο θέμα του Eduardo, βοηθήθηκε από τις ρυθμίσεις του Mellotron από τον Alcaniz. Το "En Las Riberas Del Yann" (In the Headwaters of Yann), συνέθεσε ο Bort, και κανόνισε τις φωνές από όλους, σε στίχους Beltran. Πέρασαν μήνες που ασχολούνταν με αυτά τα μοντέλα, αλλά ήταν πολύ ικανοποιημένοι από μια ηχογράφηση που εκπλήρωσε τις προσδοκίες ποιότητας, ήχου και μαγείας που ο Eduardo αισθάνθηκε ότι θα μπορούσαν να επιτύχουν.

En Las Riberas Del Yann (In the Headwaters of Yann) (1975)

Λίγες εβδομάδες αργότερα είχαν ηχογραφήσει το πιο προηγμένο άλμπουμ που είχε γίνει ποτέ στην Ισπανία. Αλλά οι μίξεις έλειπαν, και ο Eduardo δεν ήθελε να το κάνει αμέσως. Ήθελε να αποστασιοποιηθεί για λίγο ώστε να αποκτήσει προοπτική, και με μία απλή μίξη για ακρόαση, έκαναν ένα διάλειμμα. Ο Bort ήξερε ότι στην Ισπανία θα ήταν πολύ δύσκολο για κάποιον να ξέρει πώς να χειριστεί ένα προϊόν τόσο προηγμένο όσο αυτό που είχε στα χέρια του. Νόμιζε ότι δεν θα ήταν κακή ιδέα να μεταφέρουν την ηχογράφηση στο Λονδίνο, όπου είχε κάποιες επαφές που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν. Και έτσι έγινε, μία φίλη, κατάφερε να του εξασφαλίσει προσωπική επαφή με τον Joop Visser, επικεφαλής της A & R της EMI Αγγλίας, στην έδρα της Manchester Square. Ο Visser ήταν αυτός που είχε υπογράψει τους Queen για την EMI. Ο Bort, που είχε ξοδέψει όλα όσα είχε για την ηχογράφηση του άλμπουμ, έπρεπε να ζητήσει δάνειο για να ταξιδέψει στο Λονδίνο με τον Vicente Alcaniz.
Τον Οκτώβριο του '74, ο Eduardo Bort και ο Vicente Alcaniz, συνοδευόμενοι από την φίλη του, εμφανίστηκαν στο κεντρικό κτίριο της EMI-Odeon στο Λονδίνο και ανέβηκαν στις σκάλες όπου οι Beatles έκαναν τις περίφημες φωτογραφίες πάνω στο κιγκλίδωμα. Είχαν ένα αντίγραφο της βασικής μίξης που έφεραν από τη Βαλένθια στην αγκαλιά τους, και την ψευδαίσθηση ότι θα ακουστεί από ένα από τα πιο ισχυρά στελέχη της μουσικής βιομηχανίας. Μετά από μια τεταμένη αναμονή, κλήθηκαν να εισέλθουν στο γραφείο του Joop Visser: "Μετά τις παρουσιάσεις, ο Joop έβαλε την κασέτα σε ένα κασετόφωνο Revox, πολύ παρόμοιο με το δικό μου, και άρχισε να ακούει τα τραγούδια με τη σειρά που είχα εγκαταστήσει. Ήμουν έκπληκτος που δεν σταμάτησε να ακούει μέχρι να τελειώσει να ακούει το πρώτο και το δεύτερο θέμα. Σταμάτησε την ταινία για λίγα δευτερόλεπτα και ρώτησε. "Ποιος έχει κάνει την παραγωγή σε αυτό;" Η φίλη μου έδειξε εμένα και ο Joop συνέχισε να ακούει. Δεν σταμάτησε μέχρι να ακούσει απολύτως όλα όσα είχα καταγράψει, σχεδόν μια ώρα. Στο τέλος κάθισε και ζήτησε τον κιθαρίστα, τον συνθέτη και την ηχογράφηση. Τελικά σηκώθηκε, έδωσε το χέρι του συγχαίροντας και είπε: «Πρέπει να έρθετε στην Αγγλία και να ζήσετε εδώ για τρεις μήνες, δηλαδή για τον χρόνο που απαιτείται ώσπου να φτιάξω τη νομική σας κατάσταση. Εσείς, Eduardo, μιλήστε στα μέλη σας και πείστε τους να έρθουν. Πρέπει να αναζητήσουμε έναν Άγγλο παίκτη keyboards, θα ψάξουμε επίσης έναν τραγουδιστή. Εάν περάσετε αυτό το καλοκαίρι στην Αγγλία, μέχρι το φθινόπωρο θα είστε κάτοικοι και στο τέλος του έτους ή στις αρχές του 1975, η EMI θα σας ξεκινήσει από την Αγγλία με τον κατάλληλο τρόπο».

Yann (1975)

Οι υποσχέσεις του ήταν εξαιρετικές, μια πιθανή μεγάλη εκτόξευση που γιορτάζονταν αρκετές μέρες στο Λονδίνο. Αλλά, όταν επέστρεψαν στη Βαλένθια, το υπόλοιπο της μπάντας απλά δεν το πίστευε. Δεν άκουσαν σαφώς τις υποσχέσεις και δεν φάνηκαν καθόλου πρόθυμοι να αλλάξουν τη ζωή τους και να ζήσουν στο Λονδίνο. Αμφισβήτησαν ότι η ιστορία ήταν αληθινή. Η οργή και η απογοήτευση του Bort ήταν τεράστια. Αντιμετώπισε τη μεγάλη ευκαιρία της ζωής του και δεν μπορούσε να καταλάβει την ελάχιστη φιλοδοξία των υπολοίπων μελών. Μόνο ο Vicente Alcaniz ήταν πρόθυμος να τον υποστηρίξει, αλλά ο Eduardo απογοητεύθηκε, βλέποντας πως, όπως συνέβη με την προηγούμενη μπάντα του, τους Out, όλα έγιναν λάθος όταν έμελλε να δημοσιεύσει το πρώτο του άλμπουμ. Στις δύσκολες αυτές ημέρες, αποφάσισε ότι ποτέ δεν θα συνεργαστεί με μπάντα, από τότε και στο εξής θα είναι μόνος του και θα παίρνει μόνος τις αποφάσεις. Άρχισε να σκέφτεται, να ξεχνά τα πάντα που είχε ηχογραφήσει και να αντιμετωπίζει μια νέα σόλο παραγωγή. Ευτυχώς, το περιβάλλον του τον έπεισε ότι αυτό ήταν έργο του και ότι έπρεπε να ολοκληρώσει τη δουλειά.

A Devadip (1983)

Τέλος, ο Eduardo Bort αποφάσισε να δημοσιεύσει το δίσκο αυτό με το δικό του όνομα. Ήταν, ωστόσο, απαραίτητο να τελειώσει την μίξη και να τραγουδήσει και πάλι όλα τα φωνητικά κομμάτια, εκτός από το "En Las Riberas Del Yann". Και αυτό δεν θα ήταν εύκολο, η γνώση του στα αγγλικά δεν ήταν ακριβώς άριστη, οπότε έπρεπε να βασιστεί στον άνθρωπο που εργάστηκε στο Torrejon de Ardoz και ο οποίος επί τρεις ημέρες επέβλεπε την καταγραφή των φωνητικών του Eduardo, μέχρις ότου θεώρησε ότι ήταν ελάχιστα κατανοητά. Και, με τη βοήθεια του Luis Fernandez Soria, τελείωσε την μίξη. Για το εξώφυλλο του άλμπουμ, ο Eduardo σκέφτηκε τον Fernando Bucho, έναν ζωγράφο που γνώρισε εκείνο το καλοκαίρι και με τον οποίο έγινε φίλος. Ο Bucho είχε ζωγραφίσει μια ακουαρέλα που αντιπροσώπευε τον κιθαρίστα που αιωρούταν προς τα αστέρια και θεώρησε ότι αυτό ήταν ένα τέλειο εξώφυλλο. Τώρα ήταν απαραίτητο να ληφθεί απόφαση για τη κυκλοφορία του άλμπουμ, καθώς η Αγγλική ΕΜΙ περίμενε ακόμα μία απάντηση: "Όλα όσα συνέβησαν υπονόμευσαν τους σκοπούς μου και άλλαξαν ριζικά την προσέγγισή μου στην παραγωγή. Το Idle Days on the Yann, ήταν ιστορία προτού γεννηθώ και όλο αυτό που έμεινε ήταν μόνο η παραγωγή μου και η φιλία του Vicente. Σίγουρα λόγω της νεαρής ηλικίας μου, της επιθυμίας μου να κυκλοφορήσω αυτή την παραγωγή, της απειρίας μου, της οικογένειάς μου (ήδη είχα τρία παιδιά) και περισσότερα ακόμα εμπόδια απέρριπταν την ιδέα του Λονδίνου".
Στην πραγματικότητα αυτή η απάντηση δεν δόθηκε ποτέ και ο Joop Visser και η Αγγλική ΕΜΙ παρέμειναν να την περιμένουν. Κάποιος του είπε ότι μια δισκογραφική εταιρεία στην πρωτεύουσα θα μπορούσε να ενδιαφέρεται για το άλμπουμ και πήγε εκεί. Και υπέγραψε μια σύμβαση που θα μετάνιωνε άπειρες φορές, γιατί το συντηρητικό σύστημα δεν καταλάβαινε τίποτα από την τεράστια μουσική πρόταση του άλμπουμ και τις τεράστιες δυνατότητές του. Αν ήταν ένας μελωδικός τραγουδιστής ή ένας τραγουδιστής-τραγουδοποιός, σε άνοδο εκείνα τα χρόνια, ίσως θα είχαν κάνει κάτι. Αλλά ο καταρράκτης των ιδεών και των ήχων που πρότεινε το άλμπουμ υπερέβαινε τις ικανότητες του συστήματος που ίσχυε στην Ισπανία. Και δεν έκαναν τίποτα.
Πολύ λίγοι έμαθαν για την κυκλοφορία ενός άλμπουμ που με τα χρόνια έχει αναγνωριστεί ως το αριστούργημα του Ισπανικού progressive rock. Η δισκογραφική εταιρεία, σχεδίασε κάποιες συναυλίες παρουσίασης που τον οδήγησαν να εμφανιστεί σε πόλεις της Βαλένθια, στην Εκθεση του Μπιλμπάο και σε κάποια τηλεόραση. Επιπλέον, ο Eduardo Bort εμφανίστηκε σε μερικά σημαντικά φεστιβάλ της χώρας του. Έπαιξε ακόμη και σε ένα αμερικανικό πλοίο που μετέφερε πέντε χιλιάδες πεζοναύτες στο Βιετνάμ, αγκυροβολημένο μπροστά στο λιμάνι της Βαλένθια. Και αυτό ήταν.
Στην πραγματικότητα, το τραγούδι Pictures of Sadness ήρθε στην πρώτη θέση στις τηλεφωνικές ψηφοφορίες του δημοφιλούς μουσικού προγράμματος της ευρωπαϊκής pop jury, και προβλήθηκε από πολλούς ευρωπαϊκούς ραδιοφωνικούς σταθμούς όπως το BBC, το RNE, το RTF, καθώς και από ραδιοφωνικούς σταθμούς του Βελγίου.

Moncada (1983)

Για αυτούς που γνωρίζουν, ο Eduardo Bort είναι μια από τις μεγαλύτερες μορφές της progressive και ψυχεδελικής rock, ένα μεγάλο ταλέντο που ήταν μπροστά από το χρόνο του και του οποίου το πρώτο άλμπουμ ήταν απλά εκπληκτικό. Στην πραγματικότητα, δεν έπαψε ποτέ να πωλείται και να αλλάζει χέρια στους συλλεκτικούς κύκλους και σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Όλοι όσοι, αργά ή γρήγορα, βρίσκουν το άλμπουμ που ήταν σχεδόν αδύνατο να βρουν μέχρι την επανέκδοσή του, εντυπωσιάζονται από την κολοσσιαία χιονοστιβάδα ήχων, τις θεαματικές αλλαγές του ρυθμού, τον λυρισμό των ακουστικών κιθάρων, τα τοπία και τα καταστροφικά riffs τους.
Rock, folk, ψυχεδέλεια ... ένα απλά συνταρακτικό άλμπουμ.

Bort

Τώρα έχουμε στα χέρια μας την επανέκδοση του Eduardo Bort, ο οποίος έφτιαξε αφενός, τον αρχικό δίσκο, όπως ηχογραφήθηκε το 1975 κάνοντας τη μεταφορά αναλογικών κασετών (16 tracks) σε ψηφιακές, στα στούντιο Red Led στη Μαδρίτη από τις 7 έως τις 12 Φεβρουαρίου του 2014. Σαράντα χρόνια αργότερα το έργο του ολοκληρώθηκε, σέρνοντας πίσω του μια αύρα μυθολογικού δίσκου, ένα από τα πολυζητημένα άλμπουμ των πιο απαιτητικών συλλεκτών, για το οποίο ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν πραγματικές περιουσίες, αλλά τώρα είναι εφικτό για όλους. Απολαύστε ένα από τα πιο πρωτοποριακά και φανταστικά έργα στην ιστορία της Ισπανικής rock: το πρώτο άλμπουμ του Eduardo Bort.

Hacia las estrellas (1983)

Μετά από 8 χρόνια απουσίας από τα δρώμενα ο Eduardo Bort επέστρεψε το 1983 με ένα πολύ ωραίο progressive rock άλμπουμ το Silvia, το οποίο επίσης έχει μείνει άγνωστο, καθώς έγινε στην Ισπανία. Κάποια από τα πολύ όμορφα τραγούδια αυτού του άλμπουμ μπορείτε να ακούσετε στο παρόν άρθρο.

Eduardo Bort

Πηγή: Η βιογραφία του, όπως την αποτύπωσε ο βιογράφος του Arturo Blay.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ