JUDY HENSKE & JERRY YESTER
One Shot Was All They Got (Part 2)
"Είχα πολύ υψηλό πυρετό από στρεπτόκοκκο. Ακόμα θήλαζα την κόρη μου. Αποφάσισα ότι θα προσπαθούσα να διαβάσω μία εγκυκλοπαίδεια και έτσι άρχισα να κοιτάω κάτω από το γράμμα Α. Και έπεσα πάνω στο Aldebaran (Αλντεμπαράν)". H Judy Henske θυμάται την γένεση του τίτλου του δίσκου που θα γινόταν Farewell Aldebaran.
"Αυτό που με "σκάλωσε" ήταν ότι το Αλντεμπαράν ήταν τόσο τεράστιο-αυτό το άστρο είναι ένας κόκκινος γίγαντας. Αν βρισκόταν πάνω από την γη μας, θα έπιανε όλο τον ουρανό, ο ουρανός μας θα ήταν κόκκινος. Τώρα όταν έχεις τόσο υψηλό πυρετό και στρεπτόκοκκο τα μεγαλοποιείς κιόλας".
One More Time (1969)
Ηχογραφημένο με τον σύζυγό της τότε, Jerry Yester, το Farewell Aldebaran δεν θα γέμιζε τόσο τον ουρανό αν έπεφτε μπροστά από τη γη μας. Κυκλοφορώντας το 1969 στην δισκογραφική Straight του Frank Zappa, ο δίσκος δεν συγκρινόταν με τίποτε άλλο στην ψυχεδελική σκηνή. Παράξενα τραγούδια-ποιήματα για αχόρταγες για το χρήμα εκκλησίες, πεφταστέρια και μεσαιωνικούς ιππότες να κάθονται δίπλα-δίπλα, με blues-rock, παραμορφωμένη country-folk, bubblegum satire και πρώιμους πειραματισμούς στα συνθεσάιζερ. Οι ενορχηστρώσεις του Yester περιελάμβαναν zither, pipes, μαντολίνα και άλλα πολλά, για να χρωματίσουν τις μελωδίες με μία ασύμμετρη λάμψη, που θα ταίριαζε με τις αντικρουόμενες ψυχεδελικές χροιές του εξώφυλλου με το απόκοσμο πρασινωπό χρώμα πάνω στο αρνητικό μιάς οικογενειακής φωτογραφίας των Yester-Henske. Συνεργαζόμενη με όλα αυτά μαζί, ήταν η ευέλικτη φωνή της Henske, που βούταγε ανάμεσα στoυς μπλουζ στεναγμούς, την γκόθικ χροιά αλά Nico και τις γλυκές, υψηλές αρμονίες με απροσδόκητη χάρη. Παρά τις ελκυστικές μελωδίες πολλών συνθέσεων, ήταν κάτι πολύ παράξενο για pop κοινό και ίσως λίγο παράξενο ακόμα και για underground κοινό. Όταν ο Frank Zappa εντυπωσιάζεται από τον δίσκο σου ξέρεις αυτόματα ότι κάνεις κάτι πολύ διαφορετικό.
Rapture (1969)
Λίγα στοιχεία υπάρχουν για τον κάθε ένα από το ζευγάρι, που θα οδηγούσαν έναν ερευνητή στο να προβλέψει ότι υπάρχει ένα τόσο παράξενο "στολίδι" που δημιούργησαν μαζί. Η Henske είχε ηχογραφήσει αρκετά άλμπουμ με στεντόρεια φωνή, από τα οποία κέρδισε ένα cult κοινό, πρωταρχικά ανάμεσα στο folk κοινό. Η version της του "High Flying Bird" του 1964, ήταν ένας πρόδρομος για την folk-rock με την 12χορδη κιθάρα. Οι Jefferson Airplane θα το διασκεύαζαν ως μία από τις πρώτες τους ηχογραφήσεις. Ο Jerry Yester είχε διατελέσει στους Modern Folk Quartet, καθώς και στους the Lovin' Spoonful και είχε πρόσφατα ξεκινήσει καριέρα ως παραγωγός δουλεύοντας στα άλμπουμ των the Association και του Tim Buckley. "Ήμασταν beatniks όχι χίπις" εξομολογείται ο Yester. Όταν η Henske και ο Yester άρχισαν να γράφουν μαζί τραγούδια αυτό που δημιουργήθηκε δεν ακουγόταν σαν εμπορική folk-rock. "Δεν ήμουν αυστηρά τραγουδίστρια της folk" λέει με έμφαση η Henske. "Έκανα περίεργα πράγματα επειδή μου άρεσαν πολλά διαφορετικά είδη
μουσικής". Είχε κάνει μερικά επηρεασμένα από την rock τραγούδια με το δεξί χέρι του Phil Spector Jack Nitzsche, καθώς και κάνα-δυό με το αίνιγμα της folk-rock Fred Neil, σε ένα από τα πιο εμπορικά άλμπουμ της. Η Henske είχε μάνατζερ τον Herbie Cohen, ο οποίος είχε επίσης καλλιτέχνες όπως ο Tim Buckley και ο Frank Zappa. Όταν η Judy και ο Jerry μετακόμισαν στο Λος Άντζελες το 1968, ο Cohen και ο Zappa μόλις άρχιζαν μια νέα δισκογραφική, με το ειρωνικό όνομα Straight Records, για σχήματα underground ακόμα και κάτω από τα τότε underground στάνταρ. Ο Alice Cooper κυκλοφόρησε το ντεμπούτο άλμπουμ του Pretties for You στην Straight. O Captain Beefheart ηχογράφησε το αριστουργηματικό avant-rock Trout Mask Replica εκεί. Και ο Tim Buckley έκανε το ταξίδι του από την rock στην jazz στην Straight. Η δισκογραφική έβγαλε ακόμα και το ερασιτεχνικό trash άλμπουμ των GTO's (groupies κορίτσια). Σε αυτή την εταιρεία το ντουέτο ταίριαξε αμέσως. Στην πραγματικότητα μάλλον ήταν πιο νορμάλ από τους περισσότερους εκεί. Όμως ήταν τόσο πολλοί εκεί, από για παράδειγμα τους Association ή τους the Lovin' Spoonful και ο Zappa ήταν πολύ γρήγορος στο να εκτιμήσει τις αναπτυσσόμενες πειραματικές τους τάσεις. "Αυτός που με ενθάρρυνε περισσότερο από όλους ήταν ο Frank Zappa" επισημαίνει η Henske, μία βιβλιοφάγος που μεγάλωσε γράφοντας ποιήματα. "Εμφανίστηκε (ο Zappa) μια μέρα στο σπίτι μας και του έδειξα όλα αυτά τα ποιήματα που είχα γράψει και είπα: "Δεν ξέρω τι να κάνω".
Αυτός μου είπε: "Κάθε τι που γράφω το μετατρέπω σε τραγούδι. Είναι κάτι πολύ καλό. Ας τα μετατρέψουμε όλα σε τραγούδια". H Henske είχε πολύ βοήθεια σε αυτό από τον Yester, ο οποίος παρείχε τις μελωδίες για τους στίχους της Judy και που πήγαινε κι ο ίδιος λίγο μακρύτερα καθώς άνοιγε τα φτερά του ως παραγωγός. Ο Jerry και ο φίλος του Zal Yanovsky (τον οποίο ο Yester είχε αντικαταστήσει στους the Lovin' Spoonful) είχαν γοητευτεί από το single της Toni Fisher "The Big Hurt" (1959), το πρώτο pop χιτ που έκανε χρήση του phasing effect . Henske: "Ακούσαμε αυτό τον δίσκο 5 εκατομμύρια φορές". Ο Yester έκανε συμπαραγωγή του πολύ σπάνιου σόλο άλμπουμ του Yanovsky, Alive and Well in Argentina, στο οποίο τοποθέτησαν ένα μικρόφωνο στο καζανάκι τουαλέτας προσπαθώντας να αναπαραστήσουν τον ήχο από το "The Big Hurt", από το "Itchy-coo Park" των Small Faces και άλλους δίσκους που είχαν αυτό το phasing effect. "Νομίζω ότι ξοδέψαμε περί τα 7000 δολλάρια προσπαθώντας να βρούμε αυτό το καταραμένο πράγμα-τον ήχο-πριν το εγκαταλείψουμε" λέει ο Yester. Ο Yester και ο Yanovsky έφτιαξαν μια εταιρεία παραγωγής την Hairshirt Productions και θα έκαναν την παραγωγή του Farewell Aldebaran. "Αγαπώ αυτό το άλμπουμ, επειδή αγαπώ τα τραγούδια" ανακοινώνει ο Jerry. "Αλλά πάνω σε αυτό το άλμπουμ έμαθα πόσο δύσκολο είναι να κάνω μόνος μου την παραγωγή. Με στοιχειώνει επειδή θα μου άρεσε να πάρω αυτές τις κόπιες και να τις κάνω ρεμίξ". Οι επινοητικές ενορχηστρώσεις του Yester ήταν κατά πολύ υπεύθυνες για την ασυνήθιστη γοητεία των περισσοτέρων από τα δέκα κομμάτια του άλμπουμ. Το "Snowblind" με σκληρά riff blues κιθάρας από τον Yanovsky και τον από τα βάθη της καρδιάς της θρήνο της Henske, ήταν πιθανώς το πιο νορμάλ κομμάτι, με ένα ήχο που περιγράφεται από τον Yester ως "ωμός, βρώμικος, άθλιος" (επιλέχτηκε σαν single αν και έξω από το Seattle λίγη δράση είχε).
Snowblind (1969)
Kάθε ελπίδα για ένα LP hard rock αλα Janis Joplin γκρεμίστηκε από το επόμενο κομμάτι "Horses on a Stick" με τα φωνητικά σαν από επίδραση του στοιχείου ηλίου και το χαρούμενο pipe organ. "Είναι τόσο αηδιαστικό το μισώ", λέει η Henske, αν και ο Yester είναι προσεκτικός στο να επισημάνει ότι έκαναν bubblegum pop και δεν έφτιαχναν μουσική για παιδάκια. Αλλά το παιδικό μουσικό στυλ στο άλμπουμ μόλις άρχιζε. Το "Lullaby", ένα ανατριχιαστικό σκοτεινό ξόρκι/νανούρισμα με ένα παιχνίδι zither (μουσικό όργανο).
Lullaby (1969)
Το "Rapture", το "Charity" και το "St. Nicholas Hall" ήταν proto-goth με αντιστάθμισμα τις σαν ύμνους μελωδίες που δεν θα ήταν παράξενο να ακούσεις σε μια εκκλησιαστική χορωδία και ανησυχητικά σκοτεινούς στίχους που απήγγελε η Henske με φωνή που κατακεραύνωνε και έστελνε την Billie Holiday στο καθαρτήριο. Το "St. Nicholas Hall" ήταν ιδιαίτερα μοχθηρό με τις μπηχτές προς τις εκκλησίες που "αρμέγουν" το εκκλησίασμα αντί να παρέχουν πνευματική αρωγή. Η ενορχήστρωση δεν θα μπορούσε να μην έχει θέση σε οποιαδήποτε Κυριακάτικη εκκλησιαστική χορωδία. Οι στίχοι σαρκαστικοί. "Ήταν το background της Judy και εμένα από τα Καθολικά σχολεία" λέει ο Yester." Κάθε οργανωμένη εκκλησία ξέρω ότι πρέπει να κερδίζει, αλλά όλη αυτή η εμπλοκή της με το χρήμα πραγματικά μας ενοχλεί".
St. Nicholas Hall (1969)
O Yester επιστράτευσε ένα all-star πλήρωμα για το "Raider" που ακούγεται σαν country σκοπός του Neil Young να πηγαίνει λάθος. Ειρωνικά, ο Neil Young ηχογραφούσε στο διπλανό στούντιο τότε, αν και το ζευγάρι δεν άκουσε καθόλου από το άλμπουμ του αυτό. Ο Ry Cooder έπαιζε μαντολίνο, o David Lindley (των Kaleidoscope) έπαιζε μπάντζο με ένα δοξάρι βιολιού και ο Jerry Scheff (γνωστός από την δουλειά του με τον Elvis) μπάσο. Ακόμα ένας φίλος του Lindley πρόσθεσε το ντούλσιμερ με σφυράκια (το γνωστό μας σαντούρι).
Raider (1969)
Ο αληθινός θησαυρός του άλμπουμ ωστόσο πρέπει να είναι το "Three Ravens", του οποίου τους στίχους η Henske στήριξε σε μια παλαιά Αγγλική μπαλάντα σύμφωνα με λόγια του Yester για "ένα τραυματισμένο ιππότη. Ένα ελάφι εμφανίστηκε τον ερωτεύθηκε έμεινε να τον προστατεύσει και σκοτώθηκε από τα κοράκια". H Henske έχει μια συναρπαστική φωνή σε αυτό το κομμάτι, αν και δεν μπορεί πια να θυμηθεί τον σκοπό σήμερα.
Three Ravens (1969)
Οι περιορισμοί της τεχνολογίας για ηχογράφηση στα τέλη του '60 ώθησαν τον Yester να γίνει ιδιαιτέρως επινοητικός κάποιες φορές, όπως στο "St. Nicholas Hall" τις πολλαπλές φωνές στο background που παρήγαγε με ένα mellotron τις μέρες εκείνες πριν τα sampler. Αυτό ήταν ένα ζέσταμα για το κλείσιμο του άλμπουμ με το ομώνυμο κομμάτι γεμάτο με συνθεσάιζερ και φωνητικά αλα Φρανκεστάιν, που τελικά ακούγονται σαν να αναδύονται από ένα υποβρύχιο μεγάφωνο. "Αυτή η φωνή στο τέλος ήταν σαν ένα κομμάτι από μετεωρίτη, προερχόμενο από το Aldebaran, που καίγεται στην γήινη ατμόσφαιρα" εξηγεί ο Yester. "Η φωνή ενός αστεριού δεν θα μπορούσε να είναι ενός τραγουδιστή. Χρειαζόμασταν τη φωνή ενός αστεριού. Έτσι πήραμε τον Bernie Krause και ένα moog συνθεσάιζερ. Έπρεπε να πάρεις αυτόν τον τύπο. Κανείς δεν γνώριζε πως να παράγει ένα τέτοιο ήχο. Πήρε τη φωνή της Judy και την τρέξαμε μέσα από ring modulators όπου την τεμάχισε και την ξανατεμάχισε καταλήγοντας στο απαίσιο αυτό σύνολο συχνοτήτων". Ο Yester αισθάνεται ότι ο ήχος του τραγουδιού ποτέ δεν ταίριαξε με αυτό που άκουσε στο κεφάλι του. Απλά λέει ότι είναι όσο καλός θα μπορούσε να είναι.
Farewell Aldebaran (1969)
Το άλμπουμ, όπως ουσιαστικά όλα στη Straight, έμελε να γίνει αντικείμενο θαυμασμού από τους κριτικούς και δεν ακούστηκε σχεδόν από κανέναν άλλο. Ο Yester νομίζει ότι θα πρέπει να έπεσε θύμα του να είναι από τις πρώτες κυκλοφορίες μιάς εταιρείας που ακόμα μάθαινε πως να πουλάει τα προιόντα της. Όπως επίσης παραδέχεται ότι η μητέρα του αφού της έστειλε μια κόπια τον κάλεσε και τον ρώτησε αν όλα είναι καλά γιατί η μουσική στο δίσκο ακούγεται τόσο καταθλιπτική. "Όχι δεν είναι καταθλιπτική" της απάντησε. "Όμως νομίζω πως το ίδιο αποτέλεσμα είχε σε πολλούς ανθρώπους" παραδέχεται. Επίσης προσθέτει ότι την μητέρα του ενόχλησε ιδιαίτερα το "Lullaby" καθώς είχαν το νεογέννητο κοριτσάκι. Το θεώρησε ιδιαίτερα τρομακτικό. Η Henske απαντάει όταν της τίθεται το θέμα ότι το "Rapture" ήταν ένα ιδιαίτερα μελαγχολικό τραγούδι. "Μόλις είχα αποκτήσει παιδί, είχα μια μεγάλη καριέρα και όλα αυτά. Ήμουν βυθισμένη στις σκέψεις μου. Αναζητούσα ανθρώπους που επίσης ήταν βυθισμένοι στις σκέψεις τους, επειδή μερικές φορές αυτό οδηγεί σε δίσκο. Μετά κάποιος έρχεται τόσα χρόνια αργότερα (εννοώντας τον ερευνητή που κάνει την συνέντευξη) και λέει ότι αυτό ήταν ιδιαίτερα μελαγχολικό τραγούδι". Και ξεσπάει σε ένα τρανταχτό γέλιο. Μετά σοβαρεύοντας επεξηγεί, "είχα κατά το μεγαλύτερο μέρος ένα πολύ αλλόκοτα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης. Μερικοί στίχοι είχαν ένα πολύ παράξενο σουρεαλιστικό είδος κατάληξης. Όμως η μουσική δεν ήταν σουρεαλιστική, αλλά ένα είδος pop. Κατέληξε να είναι κάτι στην μέση και ήταν σαν αμάγαλμα που δεν δούλεψε στ'αλήθεια. Ακόμα πιστεύω ήταν καλό όμως. Δεν ντρέπομαι γι'αυτό. Η εκλεκτικότητα, μου φαίνεται ήταν λάθος δικό μου. Μου άρεσαν τόσο διαφορετικά πράγματα. Μετά έχεις τον Jerry Yester, ένα εντελώς διαφορετικό είδος καλλιτέχνη. Έχει μιά θαυμαστή αίσθηση της μελωδίας και είναι στην υψηλή (μουσικά) περιοχή. Αλλά εγώ είμαι στο άλλο άκρο, στο πιό σκοτεινό". Τα χαρακτηριστικά που έκαναν τον δίσκο ιδιαίτερο, μοιάζουν να τον έκαναν αδύνατο να γίνει εμπορικός την περίοδο εκείνη. Η Henske επίσης τονίζει ότι "δεν υπήρχε κανένας τρόπος σε αυτή τη γη να αναπαράξεις τον δίσκο στη σκηνή", αν και ο Yester αντιδρά "νομίζω αν το θέμα γινόταν πιο δημοφιλές θα βρίσκαμε τρόπο να το παρουσιάσουμε". Η Henske και ο Yester θα είχαν ακόμα μία ευκαιρία αν και όχι ως ντουέτο στις αρχές του '70 ως μέλη του γκρουπ Rosebud που καυχιόταν ένα πιο rock ήχο και συμμετοχή διαφόρων άλλων τραγουδιστών. Ο Yester θυμάται να τρέχει στο διοικητικό στέλεχος της Warners, Mo Ostin "ο οποίος μου είπε: "αγαπάμε το άλμπουμ των Rosebud πρόκειται να του δώσουμε μεγάλη ώθηση". Και εγώ είπα: "H Judy και εγώ χωρίσαμε, Mo". Αυτός είπε "Ω" και έφυγε γρήγορα. Νομίζω ήταν η τελευταία φορά που τον είδα". Σαν μια παράξενη σύμπτωση καθώς τα session του Farewell Aldebaran πλησίαζαν στο τέλος, ο Yester με τον Yanovsky άρχισαν να κάνουν παραγωγή ένα άλμπουμ από τον Pat Boone . Ταυτόχρονη δουλειά πάνω σε δύο τόσο πολύ αντίθετα πρότζεκτ μοιάζει με άθλο πέρα από τις δυνατότητες συνηθισμένων γήινων υπάρξεων. Αλλά ο Yester που επιστράτευσε μουσικούς όπως ο Ry Cooder και ο David Lindley για τον δίσκο, λέει "Αλήθεια μου άρεσε το άλμπουμ. Είχαμε πολύ όμορφες στιγμές κάνοντας την παραγωγή. Πρέπει στα αλήθεια να τον εκτιμούμε σαν τραγουδιστή". Στο πρότζεκτ πρόσθεσε κάποια φωνητικά η Henske, η οποία σε αντίθεση περιγράφει τον Pat Boone ως τον πιο αηδιαστικό τραγουδιστή.
Τώρα ξέρουμε γιατί ο γάμος του Jerry και της Judy δεν θα μπορούσε να κρατήσει πολύ. Το τέλος της επαγγελματικής και προσωπικής τους σχέσης είχε προοιωνιστεί από το εξώφυλλο του Farewell Aldebaran, που έδειχνε το ζευγάρι και το μωρό τους, όπως η Judy το θέτει "να καθόμαστε σε ένα κατεστραμμένο σπίτι. Ήταν ένα είδος συμβολισμού για το τι συνέβαινε τότε". Ή, όπως λέει ο γράφων, το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί για ένα δίσκο που δεν ήταν δυνατόν να κατηγοριοποιηθεί ώστε να βρει ένα σπίτι. Κι αυτό είτε το 1969 ή και μέχρι σήμερα, ενώ παραμένει ένας από τους καλύτερους δίσκους του '60, που μέχρι το 2016 δεν είχε καταφέρει να μετατραπεί σε CD.
ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ
Farewell Aldebaran (1969, Straight Records)
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου