Françoise Hardy

From the Continent (Part 3)

Όταν οι Beatles πέρασαν μέσα από το Παρίσι σην περιοδεία τους το 1965, ανακοίνωσαν ότι δύο ανθρώπους ήθελαν να συναντήσουν: την Brigitte Bardot και την Francoise Hardy (Φρανσουάζ Αρντί). Όταν ο Bob Dylan πέρασε από την Γαλλική πρωτεύουσα στην δική του περιοδεία τον επόμενο χρόνο, επίσης ανακοίνωσε την επιθυμία του να γνωρίσει δυό ανθρώπους. Ο ένας ήταν η Brigitte Bardot. O άλλος ήταν η Francoise Hardy. Αν και οι συναντήσεις κορυφής που ακολούθησαν δεν ήταν ακριβώς γεγονότα που άφησαν εποχή, ήταν ωστόσο μια απόδειξη στο πέπλο του μυστηρίου της μοναδικής Γαλλίδας, που υπήρξε το αντίπαλο δέος στο sex symbol Brigitte Bardot σαν διεθνές ίνδαλμα, σε cult επίπεδο.

Comment te Dire Adieu (1968) {It Hurts to Say Goodbye}

Όλοι γνωρίζουμε ποιά είναι η Bardot, αλλά αν κάποιος έχει δει την Hardy καθόλου, θα είναι σαν μια φευγαλέα ματιά στην κωμωδία της του '60, What's New Pussycat? Τα credits της Bardot στις ταινίες μπορεί να είναι πολύ περισσότερα από αυτά της Hardy, αλλά δεν χωράει καμία αμφιβολία, στο ποιά τραγουδάει καλύτερα, όπως και στο ποιά είναι η πιο δημιουργική καλλιτέχνιδα. Παρά το αξιοσημείωτα φωτογενές της πρόσωπο, το φόρτε της Hardy δεν ήταν η ηθοποιία, αλλά το να γράφει και να κάνει μουσική. Και όταν τραγουδούσε ήταν σχεδόν πάντα στα Γαλλικά, πράγμα που εγγυόταν ότι οι ηχογραφήσεις της θα πέρναγαν απαρατήρητες στην Αμερική κατά την διάρκεια του '60, παρά την καθυστερημένη επιδοκιμασία, ως ίσως η καλύτερη Γαλλίδα τραγουδίστρια της pop-rock όλων των εποχών. Αργότερα η Hardy θα είχε ένα από τα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα Αμερικανικά cult κοινά, με τους δίσκους με τα πολυτελή Γαλλικά εξώφυλλα να χαρακτηρίζονται ανάμεσα στα πιο γρήγορα μετακινούμενα αντικείμενα στα Αμερικανικά δισκοπωλεία. Πάντα υπήρξε πολύ περισσότερο από ένα cult είδωλο στην χώρα της, αν και το ντεμπούτο EP της το 1962, που περιείχε το "Tous Les Garcons et Les Filles" πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο κόπιες.

Tous Les Garcons et Les Filles (1962) {All the Boys and Girls}

Καθ'όλο το '60, θα ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς Γαλλίδες celebrities, ηχογραφώντας (και συχνά γράφοντας) μια συναρπαστική σειρά από μειλίχιες, σπαραξικάρδιες μπαλάντες, όπως επίσης και ευδιάθετα rock τραγούδια αλα Phil Spector. Το στάτους της ως σούπερσταρ μειώθηκε λίγο με την απόφασή της στα τέλη του '60 να σταματήσει τις εκτεταμμένες περιοδείες. Αλλά παρέμεινε για πολλά χρόνια δημοφιλής και αγαπητή στην Γαλλία, ένα έθνος στο οποίο, όπως μπορούν να πουν ο Serge Gainsbourg και ο Γάλλος Elvis, Johnny Hallyday, είναι πολύ ευκολότερο να παραμείνεις pop σταρ ως μεσήλικας, από ότι στην Αμερική ή στην Αγγλία. Η Hardy που πλησιάζει σήμερα τα 75 της χρόνια, έσπασε το 1996 την μουσική της σιωπή μιας δεκαετίας με το άλμπουμ της Le Danger στην μεγάλη δισκογραφική Virgin. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι συνεντεύξεις της γυναίκας, της οποίας η βιογραφία το 1986 τιτλοφορήθηκε Superstar et Ermite, είναι απαραίτητα ευκολότερο να έρθουν στις μέρες μας. Ερευνητής της μουσικής απηύδησε στην κυριολεξία περιμένοντας. Όπως έλεγε αστειευόμενος, "ίσως σύμφωνα με το καλά διαφημιζόμενο ενδιαφέρον της για την αστρολογία, έπρεπε να ευθυγραμιστούν τα άστρα πριν αποφασίσει να δώσει συνέντευξη". Ευτυχώς η δισκογραφία της, που εκτείνεται πάνω από 55 χρόνια είναι αρκετά πλούσια για να μιλήσει αντί συνέντευξης. Γεννημένη σε μια ταπεινή Παριζιάνικη οικογένεια, η Hardy ήταν αυτοδίδακτη στην κιθάρα και ήδη τραγουδούσε τις δικές της συνθέσεις στα Γαλλικά κλαμπ στα δεκαεφτά της χρόνια. Κάνοντας μια επιτυχημένη audition για την Vogue Records το 1961, το ντεμπούτο EP της εμφανίστηκε τον επόμενο χρόνο, παρουσιάζοντας το εφηβικό τραγουδάκι που θα πούλαγε εκατομμύρια κόπιες. Η γνώμη της Hardy για το "Tous Les Garcons et Les Filles" προφανώς δεν είναι τόσο καλή. Στην στα Γαλλικά βιογραφία της, αναφέρεται σχετικά με το session που συμπληρώθηκε σε 3 ώρες "με τέσσερις από τους χειρότερους μουσικούς σε όλο το Παρίσι". Ο δίσκος ωστόσο ήταν αποτελεσματικός στο να συστήσει το ακόμα ωριμάζον 18-χρονο, αλλά ήδη γοητευτικό κορίτσι, σαν ένα μίγμα μίας ξέπνοης και ηδονικής σεξουαλικότητας, όπως και μίας συγκρατημένης πλην συναισθηματικής ευαισθησίας. Το υλικό και οι συνθέσεις στο ξεκίνημα, μια φανερή μίμηση της ελαφριάς Αμερικανικής pop των τελών της δεκαετίας του '50 / αρχές '60, ήταν ήδη δραστικά βελτιωμένα στο δεύτερο EP, ιδιαίτερα στο φιδίσιο "La Temps de L'Amour", με την κιθάρα σαν από κατασκοπική ταινία και την μεγαλοπρεπή σαν σε φιλμ νουάρ φωνή. (Το τραγούδι που η Hardy δεν ξεπέρασε ποτέ σε όλη της την καριέρα, ήταν γραμμένο μαζί με τον μελλοντικό ρομαντικό παρτενέρ της Jacques Dutronc, ο ίδιος Γάλλος pop σταρ και τελικά πατέρας του υιού της Francoise).

La Temps de L'Amour (1962) {Time of Love}

 Η Γαλλική pop/rock των '60'ς, ποτέ δεν ταξίδεψε καλά σε Αγγλόφωνο κοινό, εν μέρει λόγω των γλωσσικών εμποδίων, αλλά επίσης εξαιτίας της υπερβολικής αισθηματολογίας των μελωδιών, της μεταφοράς των φωνητικών και των συνθέσεων. Η Hardy ήταν σχεδόν μοναδική στην ικανότητα να ξεπερνά αυτά τα προβλήματα συνδυάζοντας την καλύτερη Αμερικάνικη και Αγγλική σύγχρονη pop με τo σαγηνευτικό μεγαλείο των Ευρωπαικών επών. Πολλά credits οφείλονται στις ανακόλουθες, αλλά συχνά εξαιρετικές παραγωγές της Vogue, που έντυνε την φωνή της στο backround με υπέροχες και ποικίλες ενορχηστρώσεις. Σαρωτικά έγχορδα, μελοδραματικές γυναικείες χορωδίες, ύπουλα σύντομα περάσματα jazz οργάνων, πιάνα, harpsichords, παραμορφώσεις κιθάρας αλα Αγγλική εισβολή. Όλα χρησιμοποιούμενα για μέγιστο εφέ, κάποιες φορές στο ίδιο κομμάτι. Τίποτα από αυτά δεν θα σήμαινε κάτι όμως, χωρίς τα εξαιρετικά τραγούδια της Hardy. Έγραψε το περισσότερο από το υλικό της, συμπεριλαμβάνοντας, παρά τις δηλώσεις αποποίησης ότι ξέρει μόνο τρία ακόρντα στην κιθάρα, σαγηνευτικά δραματικές ακολουθίες συγχορδιών, με γοητευτική μίξη γλυκύτητας και λύπης. Η ίδια ποιότητα ίσχυε και για τους στίχους της, που περιστασιακά θα μπορούσαν να φτάσουν στα όρια του ενθουσιασμού, όμως ήταν συνήθως μελαγχολικά αναμασήματα πάνω στην απογοήτευση του νεανικού έρωτα, του οποίου η θλίψη και η απόγνωση είχαν φτιαχτεί να ακούγονται πολύ περισσότερο σαγηνευτικά παρά καταθλιπτικά. Η Ηardy ήταν επίσης αρκετά έξυπνη για να "σερβίρει" τα τραγούδια με ένα ανεπιτήδευτο, όμως "κακόκεφο" στυλ, που έφερνε κάπως στις πρώιμες δουλειές της Marianne Faithfull, με περισσότερη δύναμη μελωδικά και συναισθηματικό αντίκτυπο. Όταν οι δημοσιογράφοι της περιόδου τότε την κατάκριναν, για το ότι δεν τραγουδούσε αρκετά δυνατά, θα εξηγούσε ότι αντιλαμβανόταν την φωνή της ως ακόμα ένα όργανο μεταξύ των υπολοίπων. Οι ηχογραφήσεις της στη Vogue, ιδιαίτερα αυτές από το 1962 έως το 1967, συχνά εκτιμώνται από τους συλλέκτες σαν οι καλύτερές της. H Hardy ωστόσο ήταν εκπληκτικά απαξιωτική για αυτές στην βιογραφία της σημειώνοντας ότι ένας καλλιτεχνικός διευθυντής της αντίπαλης εταιρείας Fontana είχε εκφράσει το ενδιαφέρον του να δουλέψει μαζί της και όπως έλεγε η ίδια "συχνά αναρωτιέμαι από τότε πως θα ακούγονταν οι ηχογραφήσεις μου εάν είχα δουλέψει μαζί του. Πράγματι υπέφερα πολύ καιρό από την μετριότητα των συνθέσεων και ενορχηστρώσεων στην Vogue. Είχα λόγο να πιστεύω ότι θα ήταν λιγότερο δύσκολο κάπου αλλού". Ο πόθος της για δουλειά σε ένα πιο συμπονετικό περιβάλον την οδήγησε να κάνει πολλές από τις ηχογραφήσεις της του '60, στο Λονδίνο με διοργανωτές όπως ο Charles Blackwell, ο πρώην κιθαρίστας των Manfred Mann, Mike Vickers, ακόμα και ο μέλλοντας μπασίστας των Led Zeppelin, John-Paul Jones. Έκανε ακόμα μερικά κομμάτια υπό την διεύθυνση του μεγάλου κιθαρίστα της R&B Mickey Baker, που είχε παίξει τα κλασικά blues-rock περάσματα στο "Love is Strange" των Mickey & Sylvia το 1950, ο οποίος το '60 είχε αποδημήσει στην Ευρώπη και είχε επίσης δουλέψει με άλλους Γάλλους, όπως ο Ronnie Bird (ο μόνος αλήθεια αξιόπιστος Γάλλος rock τραγουδιστής στα μέσα του '60). Και η Hardy ξεκίναγε να κάνει μια πτώση στην υψηλά ανταγωνιστική Αγγλική αγορά, όπου το "Τous Les Garcons" έκανε μια καθυστερημένη εμφάνιση στα top 40 το 1964. To "Et Meme" θα έκανε το ίδιο αρχές του 1965. Εκείνο τον καιρό η Hardy έκανε μερικές προσπάθειες να δοκιμάσει τις δυνάμεις της στο διεθνές κοινό ηχογραφώντας στα Αγγλικά και το στοιχειωτικά λυπητερό "All Over the World" έγινε το μοναδικό της κομμάτι που μπήκε στα Αγγλικά top 20 το 1965.

All Over the World (1965)

(Είχε επίσης προσπαθήσει να επεκταθεί πέρα από την Γαλλική αγορά ηχογραφώντας εκτεταμμένα στα Ιταλικά, Γερμανικά, όπως επίσης και λίγο στα Ισπανικά). Η Francoise δεν ήταν κακή στα Αγγλικά, αν και οι ερμηνείες της στα Γαλλικά ήταν σταθερά καλύτερες. Αυτό δεν σήμαινε πολλά έτσι κι αλλιώς στην Αμερική, όπου τους πρώτους δίσκους της είχε αναλάβει η μικρή δισκογραφική 4 Corners με ένα αξιομνημόνευτο LP (και κάπως παραπλανητικό) με τίτλο The Yeh Yeh Girl From Paris. "Θα είχα σκεφτεί ότι εξαιτίας του τρόπου που έδειχνε και που παρουσίαζε τον εαυτό της, θα ήταν σίγουρα πιο προσβάσιμη στην διάθεση του Αμερικανικού και Αγγλικού κοινού, από του αντίστοιχου Γαλλικού" σημειώνει ο κιθαρίστας Jerry Donahue, μια φορά μέλος των Fairport Convention, που θα έπαιζε σε ένα από τα άλμπουμ της Hardy στις αρχές του 1970. "O Johnny Hallyday και η Γαλλίδα ηθοποιός Sylvie Vartan"-που και με τους δύο είχε δουλέψει ο Donahue-"δεν θα ήταν τόσο ελκυστικοί σε Αγγλόφωνες χώρες. Αν δεν ήταν τόσο μεγάλη εδώ, ήταν πιθανώς εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν είχε αρκετή κάλυψη σε Αγγλία ή Αμερική" είχε πει ο Donahue. Η πρωτοφανής της επιτυχία στην Γαλλία (και μέτρια στην Αγγλία) βοηθήθηκε χωρίς αμφιβολία από την εκθαμβωτική της φιγούρα που επεξεργάστηκε σε μεγάλο βαθμό ο φωτογράφος Jean-Marie Perier, που επίσης βοήθησε σαν μάνατζερ στην πρώιμη καριέρα της (και επίσης είχε ρομαντικό δεσμό μαζί της). Ο Perier ανακαλεί ότι η Hardy λίγο ενδιαφερόταν για αυτά, εκτός του να γράφει τραγούδια και να ακούει ραδιόφωνο, όταν την συνάντησε. Θα μεταμόρφωνε την Hardy-η οποία αν κρίνουμε από την φιγούρα της συντηρούνταν με μια δίαιτα από καρότα και σέλινο κατά την διάρκεια της δεκαετίας-σε ένα είδος μοντέρνου ειδώλου. Η σειρά των Γαλλικών EP και LP εξωφύλλων από τα μέσα του '60, για να πάρουμε τα πιο προφανή παραδείγματα, τονίζουν την φωτογένειά της, όμορφη σε μια σειρά κομμώσεων, με μίνι φούστες και στριφογυρίζοντας τις τάσεις μόδας του '60, που θα εντυπωσίαζε και τον παντελώς άσχετο από μόδα. Η καριέρα της στις ταινίες ήταν λιγότερο επιτυχημένη. Πέρα από την cameo εμφάνισή της στην ταινία What's New Pussycat? και σε μερικές άλλες πολύ λιγότερο γνωστές, o πιο φημισμένος ρόλος της είναι μια πολύ σύντομη εμφάνιση στο αριστουργηματικό πειραματικό έργο του Jean-Luc Godard, Masculin Feminin (1975). (Όταν η Hardy είδε την ταινία σε δημόσια προβολή ανέφερε στην βιογραφία της, "όλα ότι θυμάμαι είναι ότι η εμφάνισή μου προκάλεσε ένα ξαφνικό ξέσπασμα γέλιου". H Hardy ξεκίνησε να συναναστρέφεται με γαλαζοαίματους της rock , όπως ο Brian Jones και ο Mick Jagger. Τα σχέδια του Perier να έχει τον Jagger με την Hardy δίπλα-δίπλα στην οθόνη στο Les Enfants Terribles του Jean Cocteau, δεν καρποφόρησε. Έπρεπε να σκηνοθετήσουν μια φωτογραφία, στην οποία μια σκυθρωπή Hardy με το χέρι ενός βλοσυρού Jagger να ακουμπάει στον ώμο της, μοιάζει σαν την μικρότερη αδελφή της Bianca Jagger.

Ήταν όλα μια καλοδεχούμενη αλλαγή για την Hardy, που νόμιζε ότι στην Γαλλία είχε ένα image , όπως στην βιογραφία της φαίνεται "λυπημένο και αχάριστο" (αν και σίγουρα το "λυπημένο" μέρος δικαιολογείτο από το στενάχωρο πνεύμα μεγάλου μέρους της μουσικής της). Ο Perier επίσης δούλεψε πολύ για να κανονίσει την προαναφερθείσα συνάντηση της Hardy με τους Beatles στο Παρίσι, αν και μετά όλη την φασαρία, δεν είχαν και τίποτα το ιδιαίτερο να πουν μεταξύ τους. Τα πράγματα πήγαν κάπως καλύτερα όταν ο Bob Dylan πήγε εκεί το 1966. Ήταν η περίφημη περιοδεία, στην οποία ο Dylan υποστηρίχτηκε από αυτούς που πολύ σύντομα θα ονομάζονταν Band, κάνοντας πρεμιέρα στον πρόσφατο ηλεκτρικό του ήχο, σε μια μπερδεμένη και περιστασιακά εχθρική ανταπόκριση. Όταν η Hardy πήγε να δει την εμφάνισή του στο Paris Olympia, η σκηνή παρέμεινε άδεια για μεγάλο διάστημα μετά το διάλειμμα. Η Hardy πληροφορήθηκε ότι ο Dylan δεν θα έβγαινε ξανά, εάν δεν πήγαινε η ίδια να τον επισκεφτεί. Η ίδια βρήκε την αρρωστημένη του εμφάνιση τόσο ανησυχητική, λέει στην βιογραφία της που φοβήθηκε ότι θα πέθαινε. Αυτό δεν την εμπόδισε στο να πάει πίσω με τη συνοδεία του στο ξενοδοχείο George V, όπου ο Dylan έπαιξε αποκλειστικά γι'αυτήν στο δωμάτιό του, το "Just Like a Woman" και το "I Want You".

Όσο ενδιαφέρον είναι αυτό το κουτσομπολιό στους λάτρεις του '60, τείνει να σκιάζει τις δικές της γενικώς εξαιρετικές ηχογραφήσεις στα μέσα του '60. Υπάρχουν μια ντουζίνα ειλικρινά υπέροχα κομμάτια, που κάνουν δύσκολο το να ξεχωρίσουν τα καλύτερα κομμάτια για τους αμύητους, αν και ένα είδος λίστας θα περιελάμβανε σίγουρα το "Je N'Attends Plus Personne", με μια fuzz γραμμή κιθάρας να ακούγεται σαν δουλειά ενός νεαρού Jimmy Page.

Je N'Attends Plus Personne (1964) {I Expect No One Else}

Το "Pourtant Tu M'Aimes" σίγουρα η καλύτερη μίμηση παραγωγής αλα Phil Spector, ηχογραφήθηκε σε ξένη γλώσσα. Το "Mon Amie La Rose" μια gothic μπαλάντα στην οποία η Francoise είναι στα πιο καλά Ευρωπαικά της. Το "Non Ce N'Est Pas Un Reve" ένας σωσίας (για γυναίκα αντίπαλο στο Wall of Sound των the Righteous Brothers). To "Τu Peux Bien" με τα ντραμς να δίνουν έμφαση στο τραγούδι με τα πιο ελκυστικά σκυθρωπά φωνητικά ( ένα από τα λίγα τραγούδια που ακούγεται πραγματικά σαν να βράζει από θυμό). Το "Le Temps Des Souvenirs" με την αίσθηση του δράματος του Gene Pitney και το ένδοξο "Voila" να καυχιέται για ένα συναρπαστικό ορχηστρικό οργασμό που θα έκανε περήφανη την Dusty Springfield.

Voila (1967) {Here Is}

Κατά την διάρκεια του 1967 η Hardy διατήρησε την ένταση ανάμεσα στο Γαλλικό συναίσθημα και στις επιρροές του Αγγλικού rock με αξιοθαύμαστο έλεγχο. Όμως στα τέλη του δεύτερου μισού του '60, η μουσική της άρχισε να παίρνει αποφασιστικά MOR πορεία. Αυτό δεν είναι για να πούμε ότι οι δίσκοι αυτοί δεν είχαν τα δικά τους highlights. Γενικά όμως η Hardy, όχι μόνο δεν ακουγόταν τόσο εμπνευσμένη, αλλά έμοιαζε περισσότερο συμβατικά συνεσταλμένη, ακόμα και γλυκανάλατο θηλυκό, που συνεχώς αναζητά τον πρίγκηπά της σε αιώνια βροχερές μέρες. Απομονωμένα κομμάτια όπως το "Fleur de Lune" με την κλασική φθίνουσα κιθάρα, υπέροχες και μη αναμενόμενες Γαλλικές διασκευές των "Suzanne" του Leonard Cohen και "There but for Fortune" του Phil Ochs είναι ενδιαφέρουσες, αλλά οι δίσκοι είναι μακράν πιο ασυνεπείς από την προηγούμενη δουλειά της.

Fleur de Lune (1970)

Η Hardy επίσης αποφάσισε να σταματήσει να περιοδεύει, ένα ριζοσπαστικό βήμα στα τέλη του '60. Αλλά καθώς εξηγεί στο France-Culture το 1985 "Στα '60'ς ήταν αρκετό να τραγουδάς "Tous Les Garcons et Les Filles", που είναι εντελώς γραμμικό τραγούδι, στον ίδιο τόνο από την αρχή ως το τέλος... αλλά όσο γρήγορα βάζεις τον εαυτό σου να κάνει πράγματα πιο φιλόδοξα, λίγο πιο δύσκολα, να τραγουδήσεις σε περιοδεία, ε είναι κάτι διαφορετικό". Σύμφωνα με εκείνες τις φιλοδοξίες στα τέλη του '60 η Hardy είχε τελειώσει την συνεργασία με την Vogue και μετακινήθηκε στην Sonopresse, όπου είχε ομολογουμένως μεγαλύτερη αυτονομία και ελευθερία, ως προς τα καλλιτεχνικά. Με έκπληξη κατά κάποιο τρόπο το ξεκάθαρα αγαπημένο από τα άλμπουμ της είναι το La Question του 1971, ηχογραφημένο με τον Βραζιλιάνο κιθαρίστα Tuca (ο οποίος επίσης βοήθησε να γράψει πολύ από το υλικό). Οι λιτές, ακουστικές συνθέσεις στερέωσαν τις περισσότερες ειλικρινείς σεξουαλικές εκφράσεις της Hardy, κάνοντάς το κάτι σαν μια εναλλακτική version (και ακόμα καλύτερη) του Jose Feliciano. "Είναι το μόνο άλμπουμ που ακούω συχνά και βρίσκω ότι ακόμα είναι ενδιαφέρον" σημειώνει στην βιογραφία της. "Άγγιξα ένα στενότερο αλλά διαφορετικό κοινό, που αλήθεια ποθούσα να ξελογιάσω".  Παρακάτω το σχεδόν ορχηστρικό "Reve", τελευταίο κομμάτι του άλμπουμ, το οποίο θυμίζει έντονα σε κάποια περάσματα το "The Court of the Crimson King", των King Crimson.

Reve (1971) {Dream}

Η Hardy έκανε άλλη μια προσπάθεια να ηχογραφήσει στο Λονδίνο με Άγγλους μουσικούς το 1972. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένα αξέχαστο άλμπουμ και μια μάλλον αξιομνημόνευτη συνάντηση με μια άλλη cult φιγούρα, τον τραγουδιστή και τραγουδοποιό Nick Drake, που ενδιαφέρθηκε να γράψει τραγούδια γι αυτήν. Ο Drake ήταν ένα μουσικά αδελφό πνεύμα με το μελαγχολικό folk-rock ήχο, αν και πολύ λιγότερο ικανός να αντιμετωπίσει τον πραγματικό κόσμο, χωρίς καθόλου συνεργασίες να έχουν πράγματι προκύψει. Στο MOJO η Hardy αναφέρει: "Ο Nick έμοιαζε-και δεν χωράει αμφιβολία για αυτό-τόσο ντροπαλός, τόσο μαζεμένος στον εαυτό του, που εκ των υστέρων είμαι έκπληκτη που κατάφερε να έρθει να με δει δύο ή τρεις φορές, ακόμα κι αν γνώριζε πόσο εκτιμούσα το τεράστιο ταλέντο του". Οι υπόλοιποι δίσκοι που έκανε η Hardy στα '70'ς και '80'ς, είναι περισσότερο αξιόλογοι για απογοητευμένους Αγγλόφωνους συλλέκτες που τυχαίνει να πέφτουν πάνω σε αυτούς όταν ψάχνουν την δουλειά της Francoise. Στους περισσότερους από τους δίσκους αυτούς την παραγωγή έκανε ο Gabriel Yared, τώρα φημισμένος ως συνθέτης του σάουντρακ της ταινίας "Ο Άγγλος Ασθενής". Παρόλα αυτά οι συλλέκτες αισθάνονται ότι έπεσαν έξω, αφού ακούνε MOR pop, όταν εξαιτίας της φήμης της Hardy περιμένουν μια κλασική Γαλλίδα τραγουδίστρια της δεκαετίας του '60. Στα '80'ς, σε κάθε περίπτωση η Hardy έμοιαζε περισσότερο να ενδιαφέρεται για την αστρολογία, παρά για την μουσική, συγγράφοντας το 1986 ένα βιβλίο που ανέλυε τα ζώδια και περιείχε χειρόγραφα Γάλλων celebrities, όπως του Serge Gainsbourg, της Sylvie Vartan και της Jane Birkin. Όμως σταθερά παρέμεινε μέσα στα πράγματα σε μερικούς κύκλους που προκαλούν έκπληξη. Οι Stinky Toys, ίσως το πρώτο Γαλλικό punk γκρουπ, που έκανε διεθνή εντύπωση, εξήρε την αρχική της δουλειά με πολύ πάθος. Ο Malcolm McLaren παρουσίασε την φωνή της στο "Revenge of the Flowers" στον δίσκο του Paris του 1995. Μία όμως ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στην επιφάνεια της Hardy, ήταν τα φωνητικά ως guest στο πολύ όμορφο "To the End" των Blur, μιας από τις πιο επιτυχημένες Αγγλικές μπάντες του μέσου της δεκαετίας του '90.

Βlur feat. Francoise Hardy - to the end (la comedie) 

Το 1996 στην ηλικία των 52 χρόνων της, τελικά επέστρεψε στις πλήρεις ηχογραφήσεις με το Le Danger, το πρώτο της άλμπουμ μετά από το 1988. Οι μεσήλικες pop-rock σταρς στην Γαλλία, ίσως περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, τείνουν να κάνουν ανούσια πράγματα σε αυτή την περίοδο της ζωής τους, εάν ακόμα ηχογραφούν. Επομένως ήρθε σαν σοκ το γεγονός ότι το Le Danger, ως εξαίρεση που αποδεικνύει τον κανόνα, έμελλε να γίνει η πιο hard-rock της προσπάθεια που έκανε ποτέ. Όχι ότι έκανε τη διαφορά στην Αγγλόφωνη αγορά, όπου ήταν διθέσιμο μόνο ως εισαγωγή. Τα γραφεία της Virgin στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο, ούτε καν γνώριζαν ότι στο Γαλλικό ρόστερ της εταιρείας υπήρχε η Hardy. Αλλά με τις παραμορφώσεις στις κιθάρες, συμπληρωμένες με νύξεις Britpop και grunge, βρήκε τη φωνή της Hardy να εκπέμπει τόση αίσθηση και συναίσθημα, όσο έκανε και στις ηχογραφήσεις της του '60. Έμοιαζε ότι τελικά η Hardy έγινε heavy rocker με άποψη, όπως έμοιαζε όταν πόζαρε με τον Mick Jagger πριν από 30 χρόνια.

Obscur Objet (1996) {Obscure Object}

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η Francoise Hardy ανέμιξε την rock με τις επιρροές από girl-group στην καλύτερη Γαλλική γυναικεία τραγουδιστική παράδοση. Από το 1996 και μετά ακολούθησε μια σειρά από δίσκους μέχρι και την χρονιά που δυανύουμε:

Clair-obscur (2000)
Tant de belles choses (2004)
(Parenthèses...) (2006)
La pluie sans parapluie (2010)
L'Amour fou (2012)
Personne d'autre (2018)

Από την τελευταία δουλειά της 75-χρονης πια Francoise!:

Seras-tu là ? (2018) {Will you be there?}

Συνιστώμενες ηχογραφήσεις:

Story (1962-64, 1964-65, 1965-67) (Vogue, France)

Υπάρχουν πάνω από μια ντουζίνα ανθολογίες της Hardy στην αγορά, όμως με πολύ πρόχειρα διαλεγμένα τραγούδια. Αυτές παραπάνω είναι τρεις, με είκοσι κομμάτια έκαστη και κατά την γνώμη μας η καλύτερη, αν και είναι δύσκολο να τις βρει κανείς. Ότι πρέπει να ακούσει κανείς από το 1962-1967.

L'Integrale Disques Vogue 1962/1967 (1995, Vogue)

83 τραγούδια σε τετραπλό CD, ακριβό και δυσεύρετο, αλλά ιδιαίτερα αξιόλογο, όπως όλα όσα έχουν τα αναφερθέντα χαρακτηριστικά.

La Question (1971, Virgin)

Το καλύτερο με διαφορά άλμπουμ της του '70 και το δικό της αγαπημένο. Ρομαντικό με αποπλανητική διάθεση και ωραιότατες συνθέσεις.

Le Danger (1996, Virgin)

Είναι εκπληκτικό να βρίσκεις ένα δίσκο "επιστροφής", μετά από αρκετά χρόνια, που να ακούγεται τόσο όμορφα όσο αυτός.  Μακράν από σχεδόν κάθε άλμπουμ του '90, βγαλμένο από είδωλο του '60.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ