MUSIC OVER SIX CENTURIES

THE OUTSIDERS

From the Continent (Part 4)

Ολλανδία. Μία μικρή χώρα 17 εκ. κατοίκων, στερεότυπο των τουλιπών, των ανεμόμυλων και των καλών τυριών, όχι όμως εκκολαπτήριο επαναστατών ρόκερ. Αυτοί όμως που είναι εξοικειωμένοι με την σκηνή του Nederbiet των '60'ς γνωρίζουν καλύτερα. Από τα σκορ των ατημέλητων R&B/beat γκρουπ, που ξεπετάχθηκαν στα μέσα του '60, κανένα δεν ήταν πιο καταπληκτικό από τους the Outsiders. Κατέκτησαν με διαδοχικά χιτ την μητρική τους χώρα, με τα καταιγιστικά punk/blues και τα άφθαστα, μελωδικά folk-rock, κάπου-κάπου αναμιγνύοντας τα παράταιρα στυλ μέσα στο ίδιο τραγούδι. Δεν ήταν μόνο το πιο καλό Ολλανδικό γκρουπ των '60'ς, αλλά το ΚΑΛΥΤΕΡΟ rock γκρουπ από μη αγγλόφωνη χώρα. Οι Outsiders μπορεί να μην είχαν ποτέ κυκλοφορήσει τους δίσκους τους στην Αμερική, αλλά ήταν τόσο καλοί, όσο τα καλύτερα από τα Αμερικάνικα και Αγγλικά γκρουπ της περιόδου.

I Love Her Still, I Always Will (1966)

Η μουσική τους είναι σίγουρα γεμάτη με περισσότερη ένταση, από ότι όλα (εκτός ελαχίστων) τα διάφορα άλλα γκρουπ κατάφεραν να δημιουργήσουν. Οι punk ήχοι παίζουν απέναντι στις χαριτωμένες μελωδίες, το R&B απέναντι στην pop, λαγνεία και πόθος συγχωνευμένα με αγανάκτηση και άγχος. Θα αισθανόσουν ότι οι Outsiders παίζουν με τέτοια ένταση, επειδή η καταστροφή επίκειται ή όπως ο Wally Tax τραγούδησε σε ένα από τα πρώτα τους τραγούδια, μπορούν πάντα να αισθάνονται ότι "Sun's Going Down". Άκόμα κι όταν ανατινάχτηκαν σε ψυχεδελικό overdrive με το τελευταίο τους άλμπουμ, η απειλή και ο τρόμος έκλεβαν την προσοχή, από την αγάπη και τα λουλούδια. Στις εσωτερικές σημειώσεις του compilation άλμπουμ Pebbles Vol.15, με Ολλανδικό rock του '60, γράφεται: "Οι Ολλανδοί είναι masters των blues, όπως ταιριάζει σε μιά χώρα χωρίς νέγρους και με το υψηλότερο στάνταρ ζωής στην Ευρώπη". Είναι μια αστεία πρόταση βεβαίως, αλλά ο ηγέτης, lead singer και συγγραφέας των τραγουδιών των Outsiders, Wally Tax βρήκε τις blues ρίζες του, πολύ πριν οι Rolling Stones τις κάνουν μόδα. Γεννημένος από Ολλανδό πατέρα και Ρωσίδα αθίγγανη μητέρα που είχαν συναντηθεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κατά την διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου πολέμου έζησε κοντά σε ένα ξενώνα στο Άμστερνταμ, που φιλοξενούσε πολλούς Αμερικανούς ναυτικούς. Όπως έκαναν και στο Λίβερπουλ, έτσι κι εκεί οι Γιάνκηδες έφερναν μαζί τους R&B δίσκους για τους φαν του είδους στο εξωτερικό, όπως ακριβώς υπήρξε και ο πατέρας του Tax. Ο Tax ξεκίνησε να εμφανίζεται και να παρουσιάζει την δουλειά του από τα 8 του χρόνια!! Και ήδη είχε φτιάξει τους Outsiders από την ηλικία των 11! τραγουδώντας στα Αγγλικά. Το Άμστερνταμ είχε ένα τρόπο να μεγαλώνει τους νεαρούς γρήγορα χάρη στην ξένη γλωσσική ευφράδεια που αποκτούσαν. Ο Tax έμαθε Αγγλικά σε πολύ μικρή ηλικία, αποκαλύπτει, εν μέρει "για να επικοινωνήσω με τους Αμερικανούς ναυτικούς. Επίσης έκανα και πολλά λεφτά δείχνοντάς τους μέσα στο Άμστερνταμ τα καλά μέρη για να ξεκουραστούν. Με πλήρωναν ένα δολλάριο κάθε φορά που τους πήγαινα σε μια καλή και καθαρή πόρνη. Έτσι ήρθε εντελώς φυσιολογικά η Αγγλική γλώσσα". Τον καιρό που ο Tax ήταν 17, οι Outsiders ήταν έτοιμοι να κάνουν την ντεμπούτο ηχογράφησή τους
με ένα άγριο R&B-punk υβρίδιο. Το "You Mistreat Me" προδίδει την συντριπτική τους επιρροή από τους the Pretty Things, την Αγγλική μπάντα, που έκανε μερικά χιτ στην Αγγλία, με πιο ωμό ήχο από τους πρώιμους Rolling Stones, αν και ποτέ δεν τα κατάφεραν στην Αμερική. Όπως οι the Pretty Things ήταν πιο extreme από τους Rolling Stones, έτσι οι Outsiders ανέβασαν τα επίπεδα της οργής των the Pretty Things ακόμα ένα κλικ, με βομβαρδισμό κιθάρας σαν το βουητό μέλισσας, τέμπο που κόβουν την ανάσα και τα τραχιά ελκυστικά φωνητικά του Tax. Η εξίσου εντυπωσιακή δεύτερη πλευρά του "Sun's Going Down", ήταν μία λυπητερή, folk μπαλάντα με Αιολικές αρμονίες που έδειχναν ότι τα ενδιαφέροντα, για την απίστευτη αυτή μπάντα, ήταν κάτι περισσότερο από άγριο R&B. Αυτά τα δύο τραγούδια θεμελίωσαν τους πυλώνες που θα όριζαν την καριέρα της μπάντας από το 1965 έως το 1969. Ωμό, ακραίο, blues-rock από την μία πλευρά, τρυφερό, μελαγχολικό folk-rock από την άλλη.

You Mistreat Me (1965)

Στην αρχή ωστόσο, η μπάντα έρρεπε στην πρώτη πλευρά. Αν ένα γκρουπ του '60 κέρδιζε τον όρο "aphetamined" αυτό θα ήταν οι the Outsiders. Τα τραγούδια τους ήδη πολύ γρήγορα κατά το ξεκίνημά τους, θα επιτάχυναν στο ρυθμό όπως ένας σπρίντερ που πλησιάζει την κορδέλα του τερματισμού. Η μπάντα θα έπαιζε ένα νευρικό, τραυλίζον γκρουβ, με κοφτή fuzz κιθάρα, μανιασμένο μπάσο και περιστασιακά ξέφρενα βελάσματα της φυσαρμόνικας του Tax. Τα πιο εκκεντρικά από τέτοια κομμάτια ήταν τα "If You Don't Treat Me Right", "Ain't Gonna Miss You", ή το καταπληκτικό "Won't You Listen", που περιέχει ένα από τα πιο μεγάλα σε έκταση σόλο fuzz κιθάρας. Ο ντράμερ Buzz Busch ιδιαιτέρως, οδηγεί το ρυθμό με όλη την υπομονή και την φινέτσα ενός παράνομου που δραπετεύει από το αστυνομικό τμήμα. Αυτό είναι μέρος της προσέγγισης βέβαια. Σαν να ακούς hardcore punk με μια ευρύτερη αίσθηση μελωδίας και γενικά είναι αυτό που λέγεται joie de vivre.

Won't You Listen (1965)

Αν μπορούσε να τσεκάρει κάποιος το σπάνιο μισό live-μισό στούντιο ντεμπούτο άλμπουμ τους (που έγινε στην δισκογραφική με τον πιο άκυρο τίτλο Relax 😂 Records) θα άκουγε τον φρενήρη ρυθμό των Outsiders σε εκείνη την πρώιμη φάση. Ιδιαίτερα στα live κομμάτια τους η κατάσταση βρίσκεται εκτός ελέγχου, με ένα κοινό να ουρλιάζει, όπως θα έκανε σε μια αρένα. Μακράν πιο ωμή κατάσταση από οτιδήποτε μια μεγάλη Αμερικάνικη δισκογραφική θα έκανε εκείνη την περίοδο. "Ηχογραφούσαμε μάλλον γρήγορα και ασφαλώς αυτά είναι λάθη" λέει ο Tax για την πρώιμη πλευρά τους προσθέτοντας ότι το πρώτο τους άλμπουμ ηχογραφήθηκε μια κι έξω. "Αλλά η κούρσα-πηγαίνοντας όλο και πιο γρήγορα-ναι, ήταν σκόπιμο. Ήταν σκληρό παίξιμο, αλλά ήταν ειλικρινές και πολύ ενεργητικό. Και αυτό μας άρεσε. Δεν ήταν ψεύτικο. Ήταν εμείς". Παίζανε τα κομμάτια στο στούντιο γρηγορότερα από ότι στα live? "Ω όχι" απαντάει. "Στα live γινόταν έκρηξη αλήθεια. Και κάτι περισσότερο". Αυτό θα προσέδιδε αξιοπιστία στον ισχυρισμό του Tax ότι "Η τύχη μας θα ήταν το 1966, όταν οι Rolling Stones έκαναν το δεύτερο κονσέρτο τους στην Ολλανδία, σε ένα χώρο που έκαναν δημοπρασία βοοειδών. Το λιγότερο δέκα γκρουπ ήταν στο πρόγραμμα και ήμασταν ακριβώς πριν τους Rolling Stones. Και είχαμε μεγαλύτερη επιτυχία από αυτούς. Αυτό ήταν που μας έδωσε δημοσιότητα σε Εθνικό επίπεδο". Επίσης το 1966 οι Outsiders έφυγαν από την μικρή δισκογραφική Muziek Express Op-Art για να πάνε στην Γαλλική Relax, μια εταιρεία με κλασικό προφίλ, που οι οικονομικές χασούρες ώθησαν στην συνθηκολόγηση με τo τότε pop-rock ξέσπασμα. Σύμφωνα με τον Tax, "Ο μάνατζερ μας εκείνη την εποχή, τους ώθησε να υπογράψουν με τους Outsiders, επειδή ήθελαν ένα άλλο από τα γκρουπ που είχε, που ήταν περίπου σαν τους Hollies. Ο μουσικός διευθυντής της εταιρείας δεν ήθελε με κανένα τρόπο εμάς. Ήμασταν πολύ περισσότερο σκληροί και αταίριαστοι με τα γούστα του. Αλλά για να έχει τους άλλους έπρεπε να υπογράψει και για εμάς. Ένας εκβιασμός δηλαδή". Το "Lying All the Time" το 1966 εγκαινίασε μια μεγάλη κούρσα από μεγάλα Ολλανδικά χιτ για την μπάντα αν και ποτέ δεν θα γίνονταν μεγάλοι έξω από την χώρα τους, παρά το γεγονός ότι είχαν πολλούς θαυμαστές στην Γερμανία, Παρίσι και Ρώμη.

Lying All the Time (1965)

Όλα, από τις τέσσερις ντουζίνες ή κάτι τέτοιο τραγούδια που οι Outsiders θα έβγαζαν μεταξύ 1965 και 1969 ήταν ορίτζιναλ του γκρουπ γραμμένα από τον Tax με την βοήθεια του κιθαρίστα Ronnie Splinter. Κι αν νομίζετε ότι αυτό δεν είναι κάτι ξεχωριστό, προσπαθήστε να σκεφτείτε άλλα αξιόλογα γκρουπ που επίσης ηχογράφησαν παρόμοιo πλούσιο υλικό από το 1965 έως το 1969, χωρίς να κάνουν ούτε μια διασκευή (προσωπικά σκέφτομαι τους Velvets και τους Bufalo Springfield). Μέσα σε δύο χρόνια οι ξέφρενοι ρυθμοί είχαν υποστεί αναθέρμανση από την folk-rock, με στοιχειωτικές μινόρε κλίμακες, περιστασιακά μοιραίες μελωδίες και απροσδόκητα γυρίσματα του τέμπο μεταξύ της μπαλάντας και της hard-rock. O Tax ποτέ δεν υπήρξε γνήσιος οπαδός της R&B παραδεχόμενος μια αγάπη στην folk-pop των Peter, Paul & Mary, όπως επίσης στην ανερχόμενη Καλιφορνέζικη ψυχεδελική folk-rock των Byrds και των Love (οι τελευταίοι βέβαια δύσκολα ήταν γνωστοί έξω από την Καλιφόρνια, όχι στην Ηπειρωτική Ευρώπη). Η επιρροή από τους Pretty Things τονίζεται τόσο καλά, όσο κι αν ο Tax προτίμησε ένα τόνο τρυφερό αλλά και σκυθρωπό, αν και πραγματικά πολύ δυνατό. Οι στίχοι μερικές φορές ρομαντικοί αλλά συχνά πικροί, απογοητευτικοί, σαρκαστικοί ή κατηγορητικοί, κάποτε πραγματικά παρανοικοί συμπληρώνουν την ερμηνεία του Tax πολύ καλά. Το χιτ single "Touch" εξαιρετικά υποδηλωτικό των στάνταρ του '60, επιτομεί το "σπρώξε-τράβα" των Outsiders, με το ξέφρενο ρυθμό, την ωμότητα, τις μπλουζ στροφές να εναλλάσσονται με πιο ευαίσθητες.

Touch (1966)

Όσο για το τι έκανε τους δίσκους των Outsiders διαφορετικούς από οτιδήποτε συνέβαινε στην Αμερική ή στην Αγγλία τότε, ο Tax συλλογίζεται "Νομίζω υπάρχει ένα πολύ Ευρωπαικό άγγιγμα σε όλο το πράγμα. Ένα τραγούδι όπως το "Touch" με τέτοιο ρομαντικό διάλειμμα είναι ένα μάλλον Ευρωπαικό concept που δεν έχω βρει σε Αμερικάνικα γκρουπ. Επίσης ο τρόπος που παίζαμε τα μπλουζ δεν είναι αλήθεια Αμερικάνικος. Έχει επίσης μια Ευρωπαική γεύση. Ήμουν εξαιρετικά κοντά στον Robert Johnson, τον Elmore James, τον Sonny Terry, τον Brownie McGhee, τον Little Walter. Αλλά επίσης θα έχετε ακούσει ότι είχαμε "σκάψει" πολύ και τον Jacques Brel. Ξέρετε το "Sun's Going Down"? Αυτό λίγο-πολύ είναι μια Ρωσική folk μελωδία με blues στίχο. Οι Άγγλοι ήταν πολύ της αντιγραφής του ρυθμού και των blues. Όπως οι Rolling Stones ξεκίνησαν τις ηχογραφήσεις τους χρησιμοποιώντας Αμερικανικό ρυθμό και υλικό για τα blues. Εμείς ξεκινήσαμε να ηχογραφούμε με δικό μας υλικό. Νομίζω ο Mick Jagger παλιά προσπαθούσε να ακούγεται σαν έναν νέγρο R&B τραγουδιστή. Εγώ ποτέ δεν προσπάθησα να ακούγομαι σαν κάποιος άλλος. Ο Keith Richard είναι κάποιος που ξεκίνησε προσπαθώντας να γίνει ο Chuck Berry. Αλλά ο Ron Splinter ποτέ δεν προσπάθησε να είναι τίποτα άλλο παρά ο εαυτός του". Δεν υπήρχε έλλειψη σε ωραία single των Outsiders, όπως το "I've Been Loving You So Long", όπου η ντελικάτη μελωδία σταματούσε στην διάρκεια του τραγουδιού από ένα avant-garde επιταχυνόμενο ρυθμό που πετιόταν με όλη την ορμή που πετάγεται το πώμα από σαμπάνια.

I've Been Loving You So Long (1967)

Το "I'm Only Trying to Prove to Myself That I'm Not Like Everybody Else", ήταν ακόμα ένα folk-rock με ακτιβιστικό στίχο και άγριο ορχηστρικό ξέσπασμα διανθισμένο με ηλεκτρονικές εφορμήσεις. Άλλο ένα ενδεικτικό των αυξανόμενων ρομαντικών προτιμήσεων του Tax ήταν το "Summer Is Here", ένα όμορφο, σχεδόν ολόκληρo ακουστική folk-rock με μπαλαλάικα και zither. "Είναι μάλλον Ευρωπαικό είδος μελωδίας δεν νομίζετε;" λέει ο Tax."Και επίσης η ενορχήστρωση ήταν ένα τεράστιο βήμα μακριά από το rock 'n' roll". Ο Tax είχε την ευκαιρία να κάνει και ένα σόλο άλμπουμ το Love-In με συμφωνική ορχήστρα το 1967. "Αλλά αυτοί οι βλάκες στην Philips πρόσθεσαν φωνές πουλιών ανάμεσα στα κομμάτια. Μισούσα τον τίτλο επίσης! Είμαι ρομαντικός και αγαπώ την ορχήστρα. Μου άρεσε πολύ να ηχογραφώ εκείνα τα ρομαντικά τραγούδια. Αλλά δεν ήμουν καθόλου μέσα σε αυτό το εμπορευματοποιημένο πράγμα". Είναι επομένως επόμενο, ότι όταν οι Outsiders έκαναν την προσπάθεια τους σε concept άλμπουμ με το CQ (1968), θα καυχιόταν ότι ήταν μακριά από τις περισσότερες ψυχεδελικές προσπάθειες. Το CQ κυκλοφόρησε τον καιρό εμπορικής αβεβαιότητας ακολουθώντας δυό single που είχαν αποτύχει να γίνουν μεγάλα χιτ. Αντί να αναλογιστούν την εμπορική επιτυχία, το γκρουπ φρέναρε ένα από τους καλύτερους ψυχεδελικούς δίσκους στα τέλη του '60. Σαν κάποια παραμορφωμένη ηχώ από τον Hendrix, τους πρώιμους Pink Floyd και την ψυχεδελική περίοδο των Pretty Things, το CQ έχει πολύ ηχητικό πειραματισμό, μπάσο σαν του Bo Diddley στο "Misfit", απόκοσμα διαστημικά φωνητικά στο ομώνυμο τραγούδι "CQ".

Daddy Died on Saturday (1968)

Ο λυρισμός πολύ πιο γήινος και σαρδόνιος σε σχέση με όλο το flower-power, ωστόσο να ακούγεται περισσότερο ως διαστημόπλοιο και να κατεβαίνει προς την αναρχία, παρά σα ένα αιθέριο αστρικό ταξίδι. Περιοδικά το άλμπουμ μπλέκει σε ένα σπιράλ επιταχύνσεων που θυμίζει τα πρώιμα single τους, αλλά η ατμόσφαιρα είναι πιο ανησυχητική τώρα, καθώς έχουν συνυφάνει πιο πολύπλοκες συνθέσεις και λέξεις. Με τις μετατοπίσεις από το punkadelic rock και τα jungle beat, στο απαλό σχεδόν απόκοσμο σεληνιακό ηχητικό εφέ, είναι μια κούρσα τέτοια, που κι ο ίδιος ο Tax μοιάζει χαμένος να περιγράψει τι είδους concept θα μπορούσε να οδηγεί ένα τέτοιο ταξίδι. "Τα περισσότερα γκρουπ από όλο τον κόσμο έκαναν concept άλμπουμ" θυμάται. "Είχαμε την ίδια αρρώστεια να συνθέσουμε αλήθεια και να δημιουργήσουμε ένα άλμπουμ που δεν θα ήταν απλά μια συλλογή από τραγούδια, αλλά με έναν ειρμό σε όλο αυτό, σαν το Sgt.Pepper και το F.S.Sorrow. Νομίζω τα καταφέραμε. Το CQ ήταν ψυχεδελικό απόλυτα, αλλά ήταν και εντελώς άγριο". Και με τραγούδια όπως το "Misfit", το "Daddy Died on Saturday", το "It Seems Like Nothing's Gonna Come My Way Today" και το "Prisonsong", ήταν μακράν πιο σκοτεινό από τα περισσότερα άλλα ψυχεδελικά αριστουργήματα.

Misfit (1968)

"Ένα μεγάλο μέρος ήταν αυτοβιογραφικό. Αλλά ήταν επίσης παραμύθι. Ήταν επίσης για ένα διαστημικό ταξίδι που ήταν πολύ μέσα στο μυαλό μου. Το CQ είναι επίσης ραδιοφωνικός όρος, όπως "seek you" όταν προσπαθείς να έρθεις σε επαφή με μια άλλη παρέα, αλλού". Ίσως μια καθαρή εξήγηση κάθε είδους ιστορίας σχετικά με το άλμπουμ αυτό θα μείωνε τον μυστικισμό του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Tax ήταν αρκετά σοβαρός όσον αφορά στο ταξίδι στο διάστημα μιας και είχε αγοράσει πιστοποιητικό από την NASA για μια θέση σε πτήση στην σελήνη, όποτε υπήρχε διαθεσιμότητα. Πέρα από το τελευταίο single "Do You Feel Allright", με την μάλλον, εδώ που τα λέμε, σοκαριστική περιγραφή βίας σε ένα μάλλον κεφάτο rock ρυθμό, το CQ ήταν η τελευταία κυκλοφορία από τους Outsiders. Το άλμπουμ με τα λόγια του Tax, πούλησε "όχι τόσο καλά-το λιγότερο όχι αυτό στο οποίο είχαμε συνηθίσει. Πούλησε αντί 50.000, ίσως 12000. Πολλοί άνθρωποι δεν ήταν έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Ήμασταν μπροστά από την εποχή μας σίγουρα. Και είχαμε όλα τα είδη φασαρίας με τον μάνατζερ μας που μας κατάκλεβε. Ο Splinter άφησε το γκρουπ για τρίτη φορά και αυτή την φορά το έκανε για μένα. Ήμουν πολύ φαν του στυλ του Tim Hardin και του Richie Havens και ήθελα να πάω στην ακουστική rock". Ο Tax πήγε στην Αμερική στις αρχές του '70, όπου έμεινε με τον Hardin για λίγο. Αυτός, ο Hardin και ο Jimmy Hendrix έπαιξαν και τραγούδησαν κάποιο ακουστικό υλικό μαζί, στο στούντιο Electric Ladyland του Hendrix στην Νέα Υόρκη, λίγο πριν τον θάνατο του Jimmy. Ο Tax επίσης ηχογράφησε ένα LP στην Αμερική ως μέλος της μπάντας Tax Free, όπου ο John Cale εμφανιζόταν ως session μουσικός στην βιόλα. Επιστρέφοντας στην Ολλανδία, έκανε μερικά σόλο άλμπουμ στα μέσα του '70, αλλά σύντομα εγκατέλειψε αυτό που έκανε ως τότε, για να δουλέψει ως παραγωγός και τραγουδοποιός. Ακόμα ένας σόλο δίσκος εμφανίστηκε αρχές του '90 και σύντομα ετοίμαζε ακόμα έναν να κυκλοφορήσει. Αλλά είναι οι Outsiders που εξακολουθούν να είναι το σημείο αναφοράς του Tax.

Sun's Going Down (1965)

Τελικά το cult κοινό των Outsiders εξαπλώθηκε πέρα από τον ωκεανό, καθώς οι λάτρεις της rock του '60 από την Αμερική, συχνά πολύ νέοι ώστε να είχαν γεννηθεί όταν ο Tax ξεκίνησε να ηχογραφεί, ανακάλυψαν την μπάντα κατά τα '80'ς και τα '90'ς. Ο Tax λέει ότι οι φαν των Outsiders συμπεριελάμβαναν τους Soundgarden και τον Kurt Cobain. Και έπειτα δούλεψε την αυτοβιογραφία του, για να εκδοθεί στα πεντηκοστά του γενέθλια το 1998.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στην Αμερική το όνομα Outsiders πάντα σήμαινε "Time Won't Let Me", ένα horn-rock χιτ, ηχογραφημένο από ένα γκρουπ του Cleveland με το ίδιο όνομα το 1966. Και επαναλαμβάνω ότι αυτοί οι Outsiders που αναφερθήκαμε εδώ είναι οι Ολλανδοί, οι αληθινοί Outsiders, αν Outsider είναι αυτός που κινείται στην κόψη του ξυραφιού. Οι Outsiders του Άμστερνταμ βλέπετε δεν ήξεραν να κινηθούν σε άλλο μέρος.