ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τυχαία σειρά.
Τι μας λέει η Ιλιάδα; Ότι ο πόλεμος είναι αυτός που φέρνει την ανανέωση στους νεαρούς πολεμιστές αλλά συνάμα και την καταστροφή τους. Ότι ο πόλεμος είναι ο μεγαλύτερος αντιστροφέας της τύχης όλων των ανθρώπων. Μας λέει για τα αρχαία διλήμματα πολεμιστών που τους επιβλήθηκε να υπηρετήσουν κάτω από ανίκανους ηγέτες. Μας παρουσιάζει τον πόλεμο σαν ένα τρόπο να προστατέψει κάποιος ένα πολύτιμο ρυθμό ζωής. Μας λέει για αποτρόπαια εγκλήματα, για ανηλεή συμπεριφορά, ακόμα και σε γυναικόπαιδα. Για φιλίες και συμπάθειες ακόμα και πέρα από τα σύνορα. Περισσότερο όμως μας λέει για τις απώλειες. Απώλειες αγαπημένων φίλων, αδελφών και παιδιών.
Iliad-Thoughts
Η αρπαγή της ωραίας Ελένης από τον Πάρη, είχε σαν αποτέλεσμα τον 10ετή Τρωικό πόλεμο. Ακόμα και η διεθνής έκφραση cherchez la femme "σερσε λα φαμ" (δηλαδή αναζητήστε την γυναίκα-ως αίτιο) από το μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Δουμά «Οι Μοϊκανοί των Παρισίων» του 1854, σε αυτήν αποδίδεται. Εδώ ο John Cale αλλά και ο Robert Plant μας ταξιδεύουν.
John Cale-Helen of Troy
Robert Plant-Helen of Troy
Και βέβαια η εκστρατεία κατά της Τροίας αρχηγό είχε τον αδελφό του απατημένου Μενέλαου και βασιλιά των βασιλέων Αγαμέμνονα. Οι Agamemnon λοιπόν το 1981 μας θυμίζουν την ιστορία αυτή.
Agamemnon-Agamemnon's Youth/Agamemnon, King Of Mykene
Αλλά αναφορά στην Τροία έχουν στο όνομά τους και οι Γερμανοί Troya από το 1976.
Troya-Sinclair
Οι Led Zeppelin με τον Jimmy Page και τον Robert Plant (σε αναπηρικό καροτσάκι εξαιτίας δυστυχήματος), με τον αμίμητο John Bonham στα ντραμς και τον John Paul Jones στο μπάσο στο εξαιρετικό από κάθε άποψη τραγούδι τους με αναφορά στον ήρωα Αχιλλέα.
Led Zeppelin-Achilles Last Stand
Ο Tom Waits μας λέει για την πτώση της Τροίας, από το LP Orphans: Brawlers, Bawlers & Bastards του 2006.
Tom Waits-The Fall of Troy
Ο Δίας είναι ο απόλυτος κυρίαρχος πάνω στους θεούς και στους ανθρώπους. Γνωστός για τις ερωτικές του περιπέτειες άφησε πολλούς απογόνους θεούς και ημίθεους. Εδώ από το 1970 οι hard rock, Power of Zeus.
Power of Zeus - Uncertain Destination
Το τραγούδι του παγκοσμίου φήμης μουσικού, τιτλοφορείται «Lightning Bolts», δηλαδή «Κεραυνοί» ως μια ευθεία αναφορά στον αρχαίο Θεό των Ελλήνων τον Δία. «Στην Αθήνα οι νέοι κλαίνε από τα δακρυγόνα» αναφέρει ο Nick Cave και με τρόπο καυστικό συνεχίζει «εγώ είμαι δίπλα στην πισίνα και μαυρίζω» και περιγράφει μια εφιαλτική εικόνα σημειώνοντας «στο λίκνο της δημοκρατίας ακόμη και τα περιστέρια φοράνε αντιασφυξιογόνες μάσκες»
Nick Cave & The Bad Seeds - Lightning Bolts
Αλλά και οι δικοί μας Planet of Zeus
Planet of Zeus-Retreat
Κασσάνδρα ήταν η κόρη του βασιλιά Πρίαμου της Τροίας και της Εκάβης, αδελφή του Έκτορα και του Πάρη, που είχε το χάρισμα να προβλέπει τα γεγονότα, αλλά και την κατάρα του θεού Απόλλωνα να μην την πιστεύει κανείς. Οι the Mandrake Memorial από το 2ο LP τους Medium του 1969, το οποίο εκτός του προφανούς τίτλου, περιέχει και σαφείς αναφορές στον μύθο με τα φίδια, μια άλλη εκδοχή του χαρίσματος της προφητείας στην Κασσάνδρα, εδώ στο τραγούδι-αφιέρωση για αυτήν.
the Mandrake Memorial-Cassandra
Με αναφορά στον θεό της θάλασσας Ποσειδώνα οι King Crimson το 1970, αλλά και οι Γερμανοί Poseidon το 1976, που δανείστηκαν το όνομά τους από τον αδελφό του Δία.
King Crimson-In the Wake of Poseidon
Poseidon-Cold Farmer
Ίσως το προσωνύμιο να προέρχεται από τον Γίγαντα Πάλλαντα, τον οποίο σκότωσε η Αθηνά στη Γιγαντομαχία. Κατά άλλη εκδοχή πήρε το προσωνύμιο αυτό, επειδή γεννήθηκε από το κεφάλι του Δία πάλλοντας το δόρυ της. Εδώ από το 1993 ο David Bowie στο τραγούδι του για την θεά Αθηνά.
David Bowie - Pallas Athena
Ο Ορφέας θεωρήθηκε ένας από τους βασικούς ποιητές και μουσικούς της αρχαιότητας, και ο εφευρέτης ή αυτός που τελειοποίησε τη λύρα και τα τύμπανα. Με τη δύναμη της μουσικής του και του τραγουδιού του μπορούσε να γοητεύσει τα άγρια ζώα, να διεγείρει τα δέντρα και τους βράχους σε χορό, ακόμα και να σταματήσει τη ροή των ποταμών. Εδώ από το 3ο LP τους οι the New York Rock & Roll Ensemble σε συνεργασία με τον Μάνο Χατζηδάκη στο τραγούδι Orpheus για μια ταινία που ποτέ δεν έγινε.
New York Rock & Roll Ensemble (Manos Hadjidakis) - Orpheus
Ο μύθος της Πανδώρας, μητέρας όλων των γυναικών, ως αιτίας όλων των παθών, λόγω της περιέργειάς της, έχει κάνει το γύρο του κόσμου. Συγκεκριμένα, από ανοησία, περιέργεια ή σκόπιμα, η Πανδώρα σύμφωνα με το μύθο αποδέσμευσε και σκόρπισε στην ανθρωπότητα όλα τα δεινά και τις ασθένειες που ήταν κρυμμένες σε ένα πιθάρι — το οποίο κατά λάθος καθιερώθηκε να αναφέρεται ως «κουτί». Αυτά μας αφηγούνται οι Procol Harum αλλά και οι Cocteau Twins σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα.
Procol Harum-Pandora's Box
Cocteau Twins-Pandora
Ο Σίσυφος, ο νικητής του Άδη, που τιμωρήθηκε να κουβαλάει αιώνια ένα βράχο στην κορυφή ενός βουνού και μόλις έφτανε στην κορυφή ο βράχος να ξανακυλάει κάτω, φαίνεται ενέπνευσε τους Pink Floyd στον δίσκο τους Ummagumma του 1969 (από την Β' πλευρά του δίσκου τη στουντιακή).
Pink Floyd-Sisyphus
Η Μέδουσα ήταν μία από τις τρεις γοργόνες. Μετά από κατάρα της θεάς Αθηνάς η πανέμορφη ιέρεια έγινε τόσο άσχημη που πέτρωνε στην κυριολεξία όποιον την αντίκριζε. Ο Περσέας ήταν ο ήρωας που την σκότωσε. Η Αθηνά πήρε το κεφάλι της και το έβαλε στην ασπίδα της. Εδώ οι Trapeze από το 1970 στο τραγούδι τους με τον τίτλο... Medusa. Αλλά και οι Paradise Lost επίσης στο τραγούδι τους που κυκλοφόρησε μόλις τον Σεπτέμβριο του 2017. Ο Nik Phelps με σύνθεσή του μας δίνει την ιστορία της Μέδουσας σε κινούμενα σχέδια.
Trapeze-Medusa
Paradise Lost-Medusa
Reflection-Medusa
Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση που επικρατούσε στη Κόρινθο ο Πήγασος ήταν κατ΄ εξοχήν Κορινθία θεότητα, για τον οποίο είχαν κοπεί και νομίσματα με τη παράστασή του. Λέγονταν ότι μόλις ο Πήγασος ξεπήδησε από τη Μέδουσα, όταν την αποκεφάλισε ο Περσέας, πέταξε στην Ακροκόρινθο και ξεδίψασε στα νερά της Πειρήνης πηγής εξ ού και "Πειρήνιος πώλος" το από τότε όνομά του. Στη συνέχεια οι παραδόσεις των Κορινθίων συσχετίζουν τον Πήγασο με τη παράδοση του Βελεροφόντη και της Χίμαιρας. Οι Hollies μας ταξιδεύουν με το φτερωτό άλογο το 1967.
the Hollies-Pegasus
Ο Ίκαρος παρά τις συμβουλές και οδηγίες του πατέρα του Δαίδαλου, ο οποίος του έλεγε να μη πλησιάζει κοντά στον ήλιο πέταξε σε μεγάλο ύψος. Έτσι τα κέρινα φτερά του έλιωσαν από την ηλιακή θερμότητα και έπεσε στη θάλασσα, η οποία από τότε ονομάζεται Ικάριο Πέλαγος. Εδώ οι Bastille στο τραγούδι τους Icarus από το LP Bad Blood του 2013..
Bastille-Icarus
Ο Ησίοδος με τη Θεογονία μας εισάγει στο σκεπτικό του για την δημιουργία του σύμπαντος. Η Άβυσσος, μαζί με τον Έρωτα και το Έρεβος, ξεπήδησαν με την δημιουργία της Γαίας από το Χάος.
Από το 1973 ο Robb Kunkel μας τραγουδάει για την Άβυσσο.
Robb Kunkel - Abyss
Μινώταυρος ήταν το μυθολογικό πλάσμα που είχε σώμα ανθρώπου και κεφάλι και ουρά ταύρου. Πέρα από την περιγραφική αυτή ονομασία του, το όνομα του Μινώταυρου ήταν Αστερίων. Κατοικούσε στο Λαβύρινθο, κτίσμα που φτιάχτηκε από το Δαίδαλο κατόπιν εντολής του βασιλιά της Κρήτης, Μίνωα. Ο Μινώταυρος σκοτώθηκε από τον Θησέα. Οι blues αλλά και folk Junco Partners, από το 1970 με το τραγούδι τους... the Minotaur.
Junco-the Minotaur
Μισοί άνθρωποι και μισοί άλογα ήταν οι μυθολογικοί Κένταυροι. Με τον μύθο να τους τοποθετεί στην Θεσσαλία, η παρουσία τους ήταν συμβολική των απεριόριστων και απρόβλεπτων ιδιοτήτων του φυσικού κόσμου, που παρατηρούνται από την ηλιοφάνεια μέχρι τις καταιγίδες και στην ύφεση τους.
Εδώ από τις αρχές της δεκαετίας του '60, οι... ,the Centaurs.
the Centaurs-Help Me
Οι Γαλλο-Καναδοί progressive Dionysos δανείστηκαν το όνομά τους από τον θεό Διόνυσο, ο οποίος δεν είναι μήτε παιδί ούτε άντρας, αλλά αιώνιος έφηβος, καταλαμβάνοντας μια θέση ανάμεσα στα δύο.
Dionysos-Suzie
Οι Σάτυροι ήταν μυθολογικά πλάσματα και ακόλουθοι του θεού Διόνυσου, που είχαν αυτιά και ουρές αλόγων, αλλά και μόνιμα ερεθισμένοι σεξουαλικώς, έτοιμοι για κάθε φυσική απόλαυση. Εδώ οι Jeremy and the Satyrs από το 1968 σε ένα τραγούδι τους από ένα πραγματικά διαμάντι δίσκο.
Jeremy & The Satyrs - Lovely Child of Tears
Οι Σάτυροι απεικονίζονταν να χορεύουν αλλά και να τρέχουν ξοπίσω από τις νύμφες κατώτερες θεότητες που εξέφραζαν την φύση και την ελευθερία. Εδώ από το 1991 οι the Nymphs.
the Nymphs-Sad and Damned
Οι Αμαζόνες ήταν μια φυλή ατρόμητων γυναικών πολεμιστριών κόρες του Άρη και της Αρμονίας. Οι Greylock Mansion (1970), αλλά και ο Crash Coffin (1970) μας μιλάνε γι'αυτές.
Greylock Mansion-Amazon
Crash Coffin-Amazon Women
Η Οδύσσεια είναι το 2ο έπος της Ελληνικής μυθολογίας. Εδώ περιγράφεται ο μεταπολεμικός νόστος. Ο περιπετειώδης επαναπατρισμός του βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα. Πόνος, θλίψη, νοσταλγία.
Οι Jasper Wrath μας ζητάνε να ακούμε πολύ καλά τις ιστορίες που έχουν να μας αφηγηθούν και μας ζητάνε να πάμε μαζί τους σε μία Οδύσσεια το 1971.
Jasper Wrath-Odyssey
Αλλά και οι Cream μας διηγήθηκαν την ιστορία του γενναίου Οδυσσέα το 1967.
Cream-Tales of the Brave Ulysses
Οι πολύ σπάνιοι για να τους ακούσει κάποιος Touch, που υπήρξαν πηγή έμπνευσης για συγκροτήματα μεγάλου βεληνεκούς όπως οι Yes, Uriah Heep και Kansas αλλά και των Genesis μετά την αναχώρηση του Peter Gabriel, μας μεταφέρουν το 1969, στο μέρος που ο βασιλιάς της Ιθάκης πέρασε ένα έτος προσπαθώντας και καταφέρνοντας να ελευθερώσει τους συντρόφους του που είχε μεταμορφώσει σε χοίρους η μάγισσα Κίρκη.
Touch-Down at the Circe's Place
Οι Κύκλωπες ήταν μυθολογικά πλάσματα υιοί του Ποσειδώνα με ένα μάτι στο κέντρο του μετώπου. Ένας από αυτούς ήταν κι ο Πολύφημος γνωστός σε όλους από την Οδύσσεια. Εδώ ο alto σαξοφωνίστας Cannonball Adderley από το 1965 με το κομμάτι του Cyclops από τον δίσκο του Domination.
Cannonball Adderley-Cyclops
Αλλά και οι Χιλιανοί Escombros από το 1970 με το τραγούδι τους...Cyclops από το μοναδικό τους ομώνυμο LP.
Escombros-Cyclops
Το όνομα των μυθολογικών σειρήνων με το κεφάλι γυναίκας και το σώμα αρπακτικού πτηνού, κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με τον Σείριο. Ο Tim Buckley με το τραγούδι του στη σειρήνα από το 1970, μας ταξιδεύει νοερά εκεί που μόνο ο Οδυσσέας, αλλά και οι Αργοναύτες κατάφεραν να πάνε και να φύγουν ζωντανοί.
Tim Buckley-Song to the Siren
Η Καλυψώ (το όνομά της σημαίνει "καλύπτω", "κρύβω" ή "παραπλανώ") ήταν μία γνωστή Νύμφη κατά την αρχαία Ελληνική μυθολογία, που ζούσε στο νησί Ωγυγία, όπου κρατούσε τον Οδυσσέα για επτά χρόνια. Εδώ η Suzanne Vega στο τραγούδι της... Calypso.
Suzanne Vega-Calypso
Δεν θα ήταν σωστό να μην υπάρχει αναφορά στις Μούσες τις θεότητες της μουσικής, των μουσικών οργάνων, του χορού και της ποίησης, με ηγέτη τους τον μουσηγέτη θεό Απόλλωνα. Όλη η φύση σώπαινε για να ακούσει την μουσική τους από τις κορυφές του Ολύμπου. Ο Eric Dolphy και ο Richard Davis από το 1963 στο κομμάτι τους Muses.
Eric Dolphy-Muses
Εδώ μιά σύνθεση του Άγγλου Αναγεννησιακού συνθέτη William Byrd (1543 - 4 Ιουλίου 1623).
William Byrd - Ye sacred Muses
Αλλά και ο Λιθουανός Marijus Adomaitis ή αλλιώς Ten Walls στη νέα του δουλειά.
Ten Walls-When Muses Return
Περσεφόνη, η κόρη του Δία και της Δήμητρας και βασίλισσα του κάτω κόσμου. Μετά την απαγωγή της από τον θεό του κάτω κόσμου Άδη, η επιστροφή της (άνοδος) της Περσεφόνης γιορταζόταν με τη σπορά του φθινοπώρου. Καλλιτέχνες όπως οι Wishbone Ash, ο Billy Hallquist αλλά και η χορωδία The George School μας ταξιδεύουν στο βασίλειο του Άδη.
Billy Hallquist - Persephone
The George School - Persephone's Song
Wishbone Ash-Persephone
Η νύμφη με το όνομα Ευρυδίκη, ήταν σύζυγος του Ορφέα. Μία ημέρα, δαγκώθηκε από ένα φίδι και πέθανε. Αλλόφρων, ο Ορφέας έπαιξε τόσο λυπητερά τραγούδια και τραγούδησε τόσο θρηνητικά, ώστε όλοι οι θεοί και οι νύμφες δάκρυσαν και τον συμβούλευσαν να κατέβει στον κάτω κόσμο. Ο Ορφέας κατέβηκε στον κάτω κόσμο και με τη μουσική του απάλυνε την καρδιά του Άδη και της Περσεφόνης (το μόνο πρόσωπο που τα κατάφερε ποτέ), οι οποίοι συμφώνησαν να επιτρέψουν στην Ευρυδίκη να επιστρέψει μαζί του στη γη. Αλλά η συμφωνία που συνόδευε την απόφαση ήταν πως έπρεπε να περπατά μπροστά από αυτή και να μην κοιτάξει πίσω μέχρι να φτάσει στον πάνω κόσμο. Μέσα στην αγωνία του αθέτησε την υπόσχεση και η Ευρυδίκη εξαφανίστηκε πάλι από τη θέασή του. Ερμηνευμένο από τους Arcade Fire.
Arcade Fire-Awful Sound (Oh Eurydice) / It's Never Over (Hey Orpheus)
Αλλά και ο Andrew Bird μας αφηγείται τον μύθο αυτόν.
Andrew Bird — Orpheo Looks Back
Η Χίμαιρα ήταν ένα φοβερό τέρας που εξέπνεε φωτιά, είχε σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού, και η ουρά του κατέληγε σε φίδι. Το 2012 οι Smashing Pumpkins από το LP Oceania, μας τραγουδάνε για την Chimera.
Smashing Pumpkins-Chimera
Οι δικοί μας progressive rock Nemesis πήραν το όνομά τους από την αρχαιότατη θεία δίκη. Άγνωστοι δυστυχώς στο ευρύ κοινό αλλά σίγουρα εξαιρετικοί.
Nemesis-Opus 22
Στον γνωστό άθλο του Ηρακλή παραπέμπει το όνομα των δικών μας Ηρακλής και Λερναία Ύδρα του Ηρακλή Τριανταφυλλίδη και μετεξέλιξη του γκρουπ Ηρακλής & DNA που φτιάχθηκε το 1972.
Ηρακλής & Λερναία Ύδρα-Παίζεις με τις Μηχανές
Σίγουρα τα προαναφερθέντα τραγούδια αποτελούν ένα μόνο μέρος, ωστόσο πιστεύουμε αντιπροσωπευτικό στην γκάμα της τόσο πλούσιας και πανάρχαιας Ελληνικής μυθολογίας.
Βασίλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου